Europa heeft een significante stap gezet in de wereld van supercomputing met de officiële ingebruikname van Jupiter, de krachtigste supercomputer van het continent. De lancering vond plaats op 5 september 2025 in het Jülich Supercomputing Centre in Duitsland. Jupiter positioneert zich niet alleen als de vierde krachtigste supercomputer wereldwijd, maar leidt ook de Green500-lijst, wat zijn uitzonderlijke energie-efficiëntie onderstreept. Met een indrukwekkende configuratie van 24.000 Nvidia GH200 Grace Hopper superchips, die elk een 72-core CPU en een geavanceerde GPU bevatten, kan Jupiter een rekenkracht tot 90 exaflops bereiken voor kunstmatige intelligentie en ongeveer 930 petaflops voor traditionele berekeningen. Deze capaciteit opent deuren voor ongekende snelheden en precisie bij het simuleren van complexe fenomenen, zoals wereldwijde klimaatsystemen.
De GH200 Grace Hopper superchip, een combinatie van de Grace CPU en Hopper GPU, is ontworpen voor grootschalige AI en high-performance computing (HPC) toepassingen, met een uniforme geheugenarchitectuur en een NVLink-C2C interconnect voor snelle data-uitwisseling. De inhuldiging werd bijgewoond door vooraanstaande Europese leiders, waaronder de Duitse bondskanselier Friedrich Merz. Hij benadrukte Jupiter's rol als een "pioniersproject voor het continent" en zijn potentieel om vooruitgang te versnellen in disciplines als kunstmatige intelligentie, klimatologie, astrofysica en kwantumcomputing.
De supercomputer is een gezamenlijke investering van €500 miljoen van de Europese Unie en Duitsland via het European High Performance Computing Joint Undertaking (EuroHPC JU), wat de Europese ambitie voor technologische soevereiniteit en leiderschap in supercomputing weerspiegelt. Jupiter onderscheidt zich niet alleen door zijn rekenkracht, maar ook door zijn focus op duurzaamheid. Het systeem maakt gebruik van een vloeistofkoelingssysteem dat energie verbruikt die vergelijkbaar is met die van 11.000 huishoudens. De restwarmte wordt hergebruikt om gebouwen op de campus van het supercomputingcentrum te verwarmen, wat bijdraagt aan een milieuvriendelijkere operatie.
De Green500-lijst, die de energie-efficiëntie van supercomputers rangschikt, erkent de inspanningen voor duurzame high-performance computing, waarbij NVIDIA-systemen, waaronder Jupiter, de top posities innemen. Met een modulaire opbouw verspreid over zeven ruimtes en 125 superchip-racks, is Jupiter ontworpen voor schaalbaarheid om te kunnen concurreren met toonaangevende Amerikaanse supercomputers zoals Frontier en El Capitan. De BullSequana XH3000-architectuur van Eviden, die Jupiter aandrijft, zorgt ervoor dat CPU's en GPU's geheugen delen zonder data te kopiëren, wat de rekensnelheid en efficiëntie aanzienlijk verhoogt. Jupiter is reeds operationeel met projecten zoals Antea, en de lancering markeert een cruciaal moment voor de Europese supercomputingcapaciteiten, waarmee Europa zijn positie als wereldleider in technologisch onderzoek en ontwikkeling verstevigt.