Documentaire Petra Costa 'Apocalyps in de Tropen' Genomineerd voor Vier Oscars in 2026

De documentairefilm 'Apocalyps in de Tropen' van Petra Costa heeft vier nominaties ontvangen voor de Oscars van 2026. Dit succes onderstreept de aanzienlijke impact die het werk van Costa heeft gehad binnen de filmwereld. De prent maakt kans op de prestigieuze prijzen in de categorieën Beste Documentaire, Beste Regie, Beste Productieontwerp en Beste Scenario. Bovendien is de film ook een koploper bij de IDA Awards, waar het viermaal werd erkend, waaronder nominaties voor Beste Documentaire en Beste Regie.

Deze op Netflix uitgebrachte film biedt een diepgaande analyse van de snelgroeiende invloed van het evangelisme op de Braziliaanse politieke landschap. Het werk bouwt voort op Costa's eerdere, scherpe sociaal-politieke verkenningen, die al in 2019 een aanvang namen. De regisseur, die in 2020 al een Oscarnominatie ontving voor 'The Edge of Democracy' (Democratie in Verwarring), onderzoekt hoe het christelijk nationalisme de Braziliaanse politiek heeft hervormd. De kern van de analyse richt zich op de transformatie van de evangelische beweging: van slechts vijf procent van de bevolking veertig jaar geleden tot ongeveer 30 procent heden ten dage, wat hen tot een formidabele politieke macht maakt.

In 'Apocalyps in de Tropen' komen diverse sleutelfiguren aan het woord. Onder hen bevinden zich de invloedrijke televisiepredikant Silas Malafaia, de huidige president Luiz Inácio Lula da Silva, en voormalig staatshoofd Jair Bolsonaro. Malafaia, die in 1993 zijn eigen tak van de Assembleia de Deus oprichtte, maakt intensief gebruik van mediaplatforms. Zo had hij in 2024 maar liefst 4,1 miljoen volgers op Instagram om zijn conservatieve standpunten te verspreiden. Costa documenteert hoe Malafaia een cruciale rol speelde in de opkomst van Bolsonaro, die hij beschouwde als door God verkozen om het land te leiden.

De film beleefde zijn première op het Filmfestival van Venetië in 2024. Het werk neemt de kijker mee op een historische reis, waarbij wordt nagegaan hoe Amerikaanse evangelische missionarissen mogelijk tijdens de Koude Oorlog naar Brazilië werden gestuurd als tegenwicht tegen de bevrijdingstheologie. Costa merkt op dat tijdens het maakproces een 'buitengewone overname van politieke macht door religieuze leiders' aan het licht kwam. Dit weerspiegelt een streven naar de vestiging van een christelijke staat en de bescherming van cultureel conservatisme, gevoed door een letterlijke interpretatie van het Bijbelboek Openbaring.

De documentaire belicht het contrast tussen de politieke standpunten. Lula da Silva, van oorsprong katholiek, heeft ingestemd met het steunen van wetgeving tegen abortus, waarbij hij de voedselzekerheid als de meest urgente kwestie ziet. Malafaia daarentegen, toont zijn politieke invloed onbeschaamd. Het is opmerkelijk dat Malafaia Lula in 2002 nog steunde, maar later brak met hem en de Arbeiderspartij om zich aan te sluiten bij de conservatieve krachten. Het internationale succes van de film benadrukt hoe actueel het thema van de kwetsbaarheid van democratische instituten is, een centraal motief dat ook al de kern vormde van Costa's eerdere, in 2020 genomineerde werk.