De Emmy-winnares en gerespecteerde journaliste Lindsay Mastis heeft recentelijk haar nieuwste project onthuld, dat diep ingaat op de ingrijpende gevolgen van kunstmatige intelligentie (AI) voor de muziekindustrie. Deze documentaire, waarvan de opnames deels plaatsvonden tijdens de beurs van de National Association of Music Retailers (NAMM), stelt de cruciale vraag of de opkomst van algoritmes het risico met zich meebrengt dat authentieke kunst haar intrinsieke waarde verliest. Mastis belicht de fundamentele spanning binnen de sector: de onstuitbare drang naar procesoptimalisatie door middel van AI botst frontaal met de noodzaak om de artistieke integriteit van de makers te waarborgen.
In de film komen diverse gerenommeerde artiesten aan het woord, waaronder iconen als Jackson Browne en Rosanne Cash. Deze veteranen van de muziekindustrie uiten ernstige bedenkingen bij machinaal gecreëerde werken. Zij stellen dat dergelijke composities de diepgang en ziel missen die uitsluitend voortkomen uit geleefde menselijke ervaringen en emoties. De introductie van generatieve algoritmes, die in een oogwenk composities in elke gewenste stijl kunnen produceren, daagt de traditionele definitie van 'muziek schrijven' uit. Met neurale netwerken zoals OpenAI Jukebox of Google MusicLM die reeds overtuigende resultaten leveren, rijst de fundamentele kwestie van eigenaarschap en de vraag of men deze output als kunst kan beschouwen wanneer menselijke inbreng grotendeels ontbreekt.
De situatie wordt verder gecompliceerd door de wereldwijde discussie over ethische dilemma's en auteursrechten in creatieve kringen. Wanneer een componist een neuraal netwerk uitsluitend als hulpmiddel gebruikt, door parameters in te stellen en bewerkingen uit te voeren, kan hij aanspraak maken op het auteurschap. Echter, de grens tussen een louter 'instrument' en een 'mede-schepper' blijft vaag en moeilijk te definiëren. Experts waarschuwen dat AI een nieuwe, complexe uitdaging toevoegt aan reeds bestaande problemen in de industrie, zoals de lage vergoedingen voor artiesten en de toenemende uniformiteit van content. De capaciteit van AI om razendsnel 'virale' hits te genereren, dreigt het werk van levende, menselijke makers potentieel naar de achtergrond te dringen.
Mastis pleit voor een evenwichtige benadering en dringt aan op de ontwikkeling van duidelijke ethische normen en transparantieprincipes. Dit is meer dan slechts een technische kwestie; het is een maatschappelijke keuze over de aard van de kunst die we consumeren. Tegelijkertijd benadrukken sommige kunstenaars dat juist in een markt die verzadigd raakt met machinale producten, de intrinsieke waarde van creaties die met menselijke handen en hart zijn gemaakt, exponentieel kan toenemen. Dit menselijke werk zou daardoor een exclusieve en zeer gewilde status kunnen verwerven, wat een hoopvol tegenwicht biedt aan de algoritmische vloedgolf en de menselijke creativiteit opnieuw in het centrum plaatst.