In juni 2025 hebben wetenschappers een nieuwe archaea-soort ontdekt, genaamd Sukunaarchaeum mirabile, in het marine plankton Citharistes regius. De ontdekking werd gedaan door een team onder leiding van genomicus Ryo Harada van Dalhousie University, Canada.
Sukunaarchaeum mirabile heeft een opmerkelijk klein genoom van slechts 238.000 baseparen. Dit is minder dan de helft van de grootte van het kleinste bekende archaeale genoom tot nu toe. Het genoom mist bijna alle herkenbare metabolische routes en codeert voornamelijk de machinerie voor DNA-replicatie, transcriptie en translatie. Deze structuur suggereert een ongekend niveau van metabolische afhankelijkheid van een gastheer.
Fylogenetische analyses plaatsen Sukunaarchaeum als een diep vertakte lijn binnen de archaeale boom, die een nieuwe belangrijke tak vertegenwoordigt die verschilt van eerder vastgestelde phyla. Deze fylogenetische positie, samen met het extreem gereduceerde genoom, suggereert dat Sukunaarchaeum een levensvorm kan vertegenwoordigen op de grens tussen cellulaire organismen en virussen.
De naamgeving van het geslacht, Sukunaarchaeum, verwijst naar Sukuna-biko-na, een kleine Shinto-godheid, terwijl het specifieke epitheton, mirabile, "verbazingwekkend, bewonderenswaardig, wonderbaarlijk" betekent. De ontdekking daagt de traditionele definities van leven uit en nodigt wetenschappers uit om de grenzen tussen cellulaire organismen en virussen te heroverwegen.
Het onderzoek benadrukt de diversiteit van het leven en verlegt de grenzen van ons begrip van wat het betekent om te leven.