Archeologische opgravingen in de Toda Grot in de Surkhandarya-vallei in zuidelijk Oezbekistan hebben aanwijzingen opgeleverd van landbouwpraktijken die 9.200 jaar oud zijn. Een internationaal team van archeologen heeft er artefacten gevonden, waaronder houtskool, stenen werktuigen en plantenresten. Deze ontdekkingen suggereren dat de bewoners van de grot zich bezighielden met het verzamelen van wilde gerst, pistachenoten en appels, wat wijst op een complexe bestaansstrategie.
De analyse van slijtage op stenen messen en scherven duidt erop dat deze vergelijkbaar met sikkels werden gebruikt, wat overeenkomt met landbouwpraktijken die elders ter wereld bekend zijn. Dit suggereert dat de overgang van jagen en verzamelen naar landbouw een breder en meer verspreid fenomeen was dan voorheen werd aangenomen. De bevindingen dagen de traditionele opvatting uit dat de Natufische cultuur in de Levant de enige oorsprong van vroege landbouw was.
Xinying Zhou van het Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology in China benadrukte het belang van deze ontdekking. "Deze ontdekking zou de manier waarop wetenschappers denken over de overgang van foerageren naar landbouw moeten veranderen, omdat het laat zien hoe wijdverbreid de overgangsgedragingen waren," verklaarde zij. Robert Spengler van het Max Planck Institute of Geoanthropology voegde toe dat een groeiende hoeveelheid onderzoek suggereert dat domesticatie plaatsvond zonder opzettelijke menselijke intentie, en dat de bevindingen uit de Toda Grot deze visie ondersteunen.
De onderzoekers suggereren dat de domesticatie van planten organisch en geleidelijk verliep. Verdere onderzoeken zijn gepland om de omvang van deze vroege landbouwpraktijken in Centraal-Azië te bepalen. Het team wil onderzoeken of de in de Toda Grot gevonden granen een vroeg voorbeeld zijn van wilde gerstcultivatie en potentieel een andere oude hub van experimentele landbouw identificeren. Vergelijkbare bevindingen zijn ook gemeld in andere delen van Centraal-Azië, zoals de Jeitun-cultuur in Turkmenistan.