De onbekende Picasso: Portret van Dora Maar brengt €32 miljoen op in Parijs

Op 24 oktober 2025 was Parijs het toneel van een opmerkelijke gebeurtenis in de kunstwereld, toen een tot dan toe onbekend gebleven meesterwerk van Pablo Picasso onder de hamer ging. Dit schilderij, dat al meer dan tachtig jaar aan het zicht onttrokken was, bracht een duizelingwekkend bedrag op. Het werk, getiteld "Buste de femme au chapeau fleuri (Dora Maar)" en gedateerd 1943, toont de beroemde muze van de kunstenaar. De finale hamerprijs, inclusief alle veilingkosten en toeslagen, bedroeg 32 miljoen euro. Het is opmerkelijk dat dit cruciale stuk sinds 1944 in het bezit was van een enkele, discrete Franse privécollectie, wat de zeldzaamheid en de opwinding rond de verkoop verder verhoogde.

De onverwachte verschijning van dit portret veroorzaakte een ware stormloop en een aanzienlijke opwinding onder internationale verzamelaars, met interesse vanuit zowel Aziatische als grote Europese markten. Tot voor kort was het bestaan van dit specifieke werk slechts bevestigd door één enkele, korrelige zwart-witfoto die dateerde uit 1944. Deskundigen waren dan ook met name onder de indruk van de uitzonderlijke conserveringstoestand van het doek. Specialiste Agnès Sevestre-Barbé wees op de verbazingwekkende, bijna primaire helderheid van de kleuren. Dit komt doordat het schilderij nooit van een beschermende vernislaag is voorzien, waardoor de pigmenten in hun oorspronkelijke intensiteit bewaard zijn gebleven. Ze benadrukte dat het doek de "ruwe materie" en het "volledige chromatische gamma" van de studio-ervaring van Picasso heeft behouden, een kwaliteit die onmogelijk te beoordelen was aan de hand van de historische opnames. Veilingmeester Christophe Lucien omschreef de uitkomst van de veiling terecht als een "enorm succes" dat de meest optimistische initiële schattingen ruimschoots overtrof.

Het portret, dat specifiek in juli 1943 werd voltooid, is diep geworteld in de historische en persoonlijke context van die tijd. Het is niet alleen een weergave van een vrouw, maar ook een krachtige reflectie van de turbulente periode in zowel het leven van Picasso als de bezetting van Europa. Dora Maar, zelf een begaafde kunstenares en fotografe, was veel meer dan alleen de geliefde van de meester; ze fungeerde als een essentiële en krachtige katalysator voor zijn artistieke output. Kunsthistorici merken op dat haar invloed zelfs doorklinkt in politiek geladen werken van Picasso, zoals het monumentale "Guernica". De portretten die hij van haar maakte, vangen vaak een intense innerlijke spanning en psychologische diepte, die op treffende wijze de chaos en de onzekerheid van het tijdperk weerspiegelen.

Dit specifieke doek maakt deel uit van de beroemde reeks die Picasso wijdde aan de "Vrouw met Hoed" (Femme au chapeau). De geschiedenis van de eigendom is helder: het werd in augustus 1944 aangekocht door een Franse verzamelaar, wiens kleinzoon nu de anonieme verkoper was. Ondanks het feit dat het schilderij nooit publiekelijk is tentoongesteld, is de authenticiteit ervan goed gedocumenteerd. Het stond vermeld in het invloedrijke kunsttijdschrift Cahiers d'art. Bovendien bestaat het vermoeden dat de vermaarde fotograaf Brassai het werk heeft vastgelegd in Picasso's atelier, ergens in de periode tussen eind april en begin mei 1944. De herintrede van dit meesterwerk op de kunstmarkt stelt ons in staat om de ware schittering ervan te aanschouwen, en biedt een nieuw perspectief op de manier waarop de kunstenaar in die bewuste zomer van 1943 de thema's wanhoop en hoop met elkaar wist te verweven.