Trong bối cảnh kỷ niệm 75 năm quan hệ ngoại giao, chuyến thăm Bắc Kinh của Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar vào giữa tháng 7 năm 2025 đã làm nổi bật sự phức tạp trong mối quan hệ Ấn Độ - Trung Quốc. Chuyến đi này, diễn ra sau các cuộc đụng độ biên giới năm 2020, trùng hợp với những lo ngại về đạo đức liên quan đến các hành động của cả hai quốc gia.
Một khía cạnh quan trọng là vấn đề người kế vị của Đức Đạt Lai Lạt Ma, nơi Trung Quốc coi đây là vấn đề nội bộ, trong khi Ấn Độ ủng hộ quyền tự chủ của Đức Đạt Lai Lạt Ma. Sự khác biệt này làm dấy lên những câu hỏi về quyền tự do tôn giáo và quyền tự quyết.
Việc Trung Quốc xây dựng một đập thủy điện trên sông Yarlung Tsangpo đã gây ra lo ngại về tác động môi trường và công bằng nguồn nước. Ấn Độ lo ngại rằng dự án này có thể dẫn đến khan hiếm nước ở các khu vực hạ lưu, ảnh hưởng đến sinh kế của hàng triệu người. Điều này nêu bật sự cần thiết phải có các tiêu chuẩn đạo đức trong phát triển cơ sở hạ tầng xuyên biên giới.
Việc Ấn Độ từ chối ký tuyên bố chung tại cuộc họp các bộ trưởng quốc phòng của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) vào tháng 6 năm 2025, do không lên án cuộc tấn công Pahalgam năm 2025, cho thấy những khác biệt về các giá trị đạo đức và trách nhiệm trong việc chống khủng bố. Lập trường của Ấn Độ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quy trách nhiệm cho các hành động khủng bố và duy trì các tiêu chuẩn đạo đức trong hợp tác quốc tế.
Bất chấp những thách thức này, cam kết nối lại các mối quan hệ song phương của cả hai quốc gia, thể hiện qua việc nối lại cuộc hành hương Kailash Mansarovar Yatra và các chuyến bay thẳng, cho thấy mong muốn vượt qua các mối quan tâm về đạo đức và tìm kiếm điểm chung. Tuy nhiên, điều quan trọng là cả hai quốc gia phải giải quyết những lo ngại về đạo đức này một cách minh bạch và có trách nhiệm để xây dựng một mối quan hệ song phương mạnh mẽ và bền vững.
Sự phụ thuộc kinh tế của Ấn Độ vào Trung Quốc làm suy yếu các nỗ lực xây dựng chuỗi cung ứng ít phụ thuộc vào Bắc Kinh hơn. Ấn Độ phụ thuộc vào các thành phần của Trung Quốc trong các lĩnh vực công nghiệp, dược phẩm và năng lượng tái tạo, điều này đặt ra những câu hỏi về tính bền vững và đạo đức của các mối quan hệ kinh tế này.
Bất chấp những căng thẳng về biên giới, thương mại song phương giữa Ấn Độ và Trung Quốc vẫn mạnh mẽ, đạt 136,2 tỷ đô la Mỹ vào năm 2023, tăng 1,5% so với năm trước. Tuy nhiên, sự mất cân bằng thương mại, với việc Ấn Độ phải đối mặt với thâm hụt thương mại đáng kể, làm dấy lên những lo ngại về các hoạt động kinh tế công bằng và bền vững.
Tóm lại, trong khi Ấn Độ và Trung Quốc tìm cách bình thường hóa quan hệ, thì việc giải quyết các vấn đề đạo đức liên quan đến tranh chấp biên giới, quan hệ thương mại và hợp tác khu vực là rất quan trọng để xây dựng một mối quan hệ song phương mạnh mẽ và bền vững dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau, trách nhiệm và các giá trị đạo đức được chia sẻ.