Vào tháng 6 năm 2025, Hoa Kỳ và Trung Quốc đã đạt được một thỏa thuận thương mại nhằm khôi phục nguồn cung đất hiếm, một yếu tố thiết yếu cho nhiều ngành công nghiệp của Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo rằng Trung Quốc sẽ cung cấp “nam châm và bất kỳ đất hiếm cần thiết nào” trước, trong khi Mỹ đồng ý cho phép sinh viên Trung Quốc tiếp tục học tập tại các cơ sở giáo dục đại học của Mỹ.
Thỏa thuận cũng quy định rằng Mỹ sẽ áp thuế 55% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, trong khi Trung Quốc sẽ áp thuế 10% đối với các sản phẩm của Mỹ. Các biện pháp này nhằm mục đích cân bằng quan hệ thương mại giữa hai quốc gia, vốn đã bị căng thẳng trong những tháng trước đó.
Đất hiếm là các nguyên tố hóa học thiết yếu để sản xuất nam châm vĩnh cửu cường độ cao, được sử dụng trong xe điện, tuabin gió và nhiều thiết bị điện tử khác. Trung Quốc nắm giữ khoảng 70% trữ lượng đất hiếm đã biết và chế biến khoảng 90% nguồn cung toàn cầu, mang lại cho nước này vị thế thống trị trên thị trường.
Trước thỏa thuận, Trung Quốc đã áp đặt các hạn chế đối với việc xuất khẩu bảy nguyên tố đất hiếm, bao gồm neodymium, praseodymium, dysprosium, terbium, europium, ytterbium và lutetium, ảnh hưởng đáng kể đến chuỗi cung ứng của Mỹ. Các biện pháp này được coi là phản ứng trước thuế quan của Mỹ và làm dấy lên lo ngại về sự phụ thuộc của Mỹ vào nguồn cung cấp các vật liệu quan trọng này từ Trung Quốc.
Bất chấp thỏa thuận, các nhà phân tích chỉ ra rằng các vấn đề cơ bản, chẳng hạn như sự phụ thuộc của Mỹ vào đất hiếm của Trung Quốc và các hạn chế xuất khẩu liên quan đến an ninh quốc gia, vẫn chưa được giải quyết. Nhu cầu đa dạng hóa các nguồn cung và giảm thiểu sự dễ bị tổn thương trước các hạn chế thương mại trong tương lai tiếp tục là một thách thức đối với Hoa Kỳ.
Thỏa thuận cũng bao gồm các điều khoản liên quan đến sinh viên Trung Quốc tại Mỹ, cho phép họ tiếp tục học tập mà không bị hạn chế bổ sung. Biện pháp này nhằm tăng cường quan hệ giáo dục và văn hóa giữa hai nước, bất chấp căng thẳng thương mại.
Tóm lại, thỏa thuận giữa Mỹ và Trung Quốc về xuất khẩu đất hiếm thể hiện một bước tiến quan trọng trong việc giảm bớt căng thẳng thương mại, nhưng các vấn đề cơ cấu cơ bản vẫn cần được giải quyết để đảm bảo một mối quan hệ thương mại cân bằng và bền vững hơn trong tương lai.