New Delhi, ngày 19 tháng 8 năm 2025 – Sau nhiều năm căng thẳng, Trung Quốc và Ấn Độ đã đạt được một bước đột phá ngoại giao quan trọng, thống nhất một khuôn khổ 10 điểm nhằm tăng cường quản lý biên giới, thúc đẩy hợp tác kinh tế và giao lưu nhân dân.
Cuộc đối thoại cấp cao này, diễn ra tại New Delhi, do Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Cố vấn An ninh Quốc gia Ấn Độ Ajit Doval đồng chủ trì, đánh dấu một bước ngoặt trong quan hệ song phương. Thỏa thuận bao gồm việc thiết lập các cơ chế mới cho quản lý biên giới ở các khu vực phía Đông và Trung tâm, cùng với việc thành lập một Nhóm Chuyên gia để đẩy nhanh quá trình phân định ranh giới. Các biện pháp giảm leo thang quân sự và giao thức liên lạc cũng đã được thống nhất, nhằm mục đích duy trì hòa bình và ổn định dọc theo đường biên giới chung.
Trong lĩnh vực kinh tế, các thị trường biên mậu truyền thống sẽ được mở cửa trở lại, và các chuyến bay thẳng giữa hai nước dự kiến sẽ nối lại, mang lại lợi ích cho du lịch và giao thương. Hành hương của người Ấn Độ đến Núi Kailash và Hồ Manasarovar cũng sẽ được mở rộng, củng cố thêm các mối quan hệ văn hóa và tôn giáo. Việc tạo điều kiện thuận lợi cho visa và tăng cường trao đổi truyền thông cũng nằm trong các thỏa thuận, thể hiện cam kết chung nhằm xây dựng lại lòng tin và thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau.
Trung Quốc cũng cam kết chia sẻ thông tin thủy văn trong các tình huống khẩn cấp liên quan đến các con sông xuyên biên giới, một động thái quan trọng trong việc quản lý tài nguyên chung. Tuy nhiên, thỏa thuận này cũng làm dấy lên những phản ứng từ Nepal, quốc gia đã bày tỏ quan ngại về việc mở lại tuyến đường thương mại qua đèo Lipulekh, cho rằng khu vực này thuộc về lãnh thổ của Nepal. Phản ứng của Ấn Độ nhấn mạnh rằng thương mại qua đèo Lipulekh đã diễn ra từ năm 1954 và việc nối lại này là dựa trên thỏa thuận song phương.
Thỏa thuận này diễn ra trong bối cảnh quan hệ quốc tế đang có nhiều biến động, khi cả hai quốc gia đều tìm cách ổn định và phát triển trong một môi trường toàn cầu phức tạp. Việc nối lại các chuyến bay thẳng, vốn đã bị đình chỉ từ đầu năm 2020, được kỳ vọng sẽ phục hồi hơn 1,25 triệu hành khách đi lại hàng năm giữa hai nước trước đại dịch, giảm bớt chi phí và thời gian di chuyển cho hành khách. Các hãng hàng không của cả hai nước đang chuẩn bị để khai thác lại thị trường này, với các chuyến bay có thể nối lại sớm nhất là vào tháng 9 năm 2025.
Sự kiện này không chỉ là một bước tiến trong quan hệ song phương mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với sự ổn định và thịnh vượng trong khu vực. Nó cho thấy khả năng hợp tác và đối thoại có thể vượt qua những khác biệt, mang lại cơ hội phát triển và hiểu biết lẫn nhau cho hai cường quốc châu Á.