Uganda đã đạt được một thỏa thuận với Hoa Kỳ để tạm thời tiếp nhận những người di cư bị trục xuất từ các quốc gia thứ ba, những người không được cấp quy chế tị nạn tại Hoa Kỳ và không muốn trở về quê hương. Thỏa thuận này, được công bố vào ngày 21 tháng 8 năm 2025, đã gây ra những cuộc thảo luận sôi nổi trong bối cảnh Uganda hiện đang là nơi cư trú của một lượng lớn người tị nạn và đối mặt với những thách thức về nguồn lực.
Theo Bộ Ngoại giao Uganda, thỏa thuận này chỉ áp dụng cho những người di cư không có tiền án tiền sự và không phải là trẻ vị thành niên không đi cùng người giám hộ. Uganda cũng bày tỏ ưu tiên tiếp nhận những người di cư có nguồn gốc châu Phi. Chi tiết về cách thức triển khai thỏa thuận vẫn đang được hai bên hoàn thiện.
Tin tức này xuất hiện trong bối cảnh chính quyền Hoa Kỳ đang đẩy mạnh các chính sách trục xuất và tìm kiếm các thỏa thuận với các quốc gia thứ ba để tiếp nhận những người di cư này. Trước Uganda, một số quốc gia khác như Rwanda, Honduras, Eswatini và Nam Phi cũng đã có những thỏa thuận tương tự với Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, thỏa thuận này đặt ra nhiều câu hỏi quan trọng về năng lực của Uganda trong việc xử lý thêm những người di cư mới, trong khi quốc gia này đã đang gánh vác trách nhiệm tiếp nhận gần 1,93 triệu người tị nạn, chủ yếu đến từ các nước láng giềng như Cộng hòa Dân chủ Congo, Nam Sudan và Sudan. Tình hình càng trở nên cấp bách hơn khi Cơ quan Tị nạn Liên Hợp Quốc (UNHCR) cảnh báo rằng nguồn quỹ khẩn cấp dành cho người tị nạn ở Uganda dự kiến sẽ cạn kiệt vào tháng 9 năm 2025. Sự thiếu hụt tài trợ này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chương trình hỗ trợ vốn đang hoạt động dựa trên nguồn lực hạn chế.
Báo cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng ghi nhận những vấn đề về nhân quyền tại Uganda, bao gồm các luật hà khắc chống lại cộng đồng LGBTIQ+, đàn áp chính trị và các hành vi vi phạm nhân quyền khác. Những lo ngại này làm dấy lên câu hỏi về việc liệu Uganda có đủ khả năng và điều kiện để đảm bảo quyền và sự an toàn cho những người di cư được chuyển đến hay không.
Mặc dù Uganda có chính sách nhân đạo và cởi mở với người tị nạn, việc tiếp nhận thêm những người di cư bị trục xuất từ Hoa Kỳ có thể tạo thêm áp lực đáng kể lên các dịch vụ công cộng, cơ sở hạ tầng và nguồn lực sẵn có. Các chuyên gia và cộng đồng quốc tế đang theo dõi sát sao diễn biến này, nhấn mạnh sự cần thiết của việc hỗ trợ quốc tế để Uganda có thể tiếp tục duy trì chính sách nhân đạo của mình mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến người dân và những người tị nạn hiện đang sinh sống tại quốc gia này.