Trong một thành tựu đột phá, kính viễn vọng neutrino Baikal-GVD (Gigaton Volume Detector) đã phát hiện thành công neutrino năng lượng cao có nguồn gốc từ bên trong Ngân hà. Những phát hiện này, được công bố trên Tạp chí Vật lý thiên văn, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hiểu các hạt khó nắm bắt nhất của vũ trụ. Thành tựu này cung cấp những hiểu biết có giá trị về nguồn gốc và sự tiến hóa của vũ trụ.
Neutrino, các hạt cơ bản có tương tác tối thiểu với vật chất, lần đầu tiên được đưa ra giả thuyết vào những năm 1930. Được quan sát bằng thực nghiệm vào năm 1956, chúng cực kỳ nhỏ và có thể đi qua vật chất, bao gồm cả các vật thể vũ trụ, hầu như không bị cản trở. Việc phát hiện chúng là một thách thức to lớn, nhưng rất quan trọng đối với nghiên cứu thiên văn.
Kính viễn vọng neutrino Baikal hoạt động trên nguyên tắc phát hiện bức xạ Cherenkov. Bức xạ này là một tia sáng được tạo ra khi các muon, được tạo ra bởi các tương tác neutrino, di chuyển trong nước nhanh hơn chính ánh sáng. Nằm ở hồ Baikal ở độ sâu 1300 mét, kính viễn vọng bao gồm khoảng 4700 máy dò quang học.
Mặc dù kính viễn vọng chỉ thu được 10-15 neutrino năng lượng cao mỗi năm, nhưng những hạt này chứa thông tin vô giá về các quá trình của vũ trụ. Các nhà khoa học Nga hợp tác với các đồng nghiệp quốc tế, bao gồm cả những người từ dự án IceCube, để phân tích dữ liệu này. Sự hợp tác này tăng cường sự hiểu biết của chúng ta về những bí ẩn sâu sắc nhất của vũ trụ.