Sói bờm (Chrysocyon brachyurus) là một loài động vật nổi bật có nguồn gốc từ Nam Mỹ, với môi trường sống chính ở Brazil. Loài chó này, một biểu tượng của Cerrado, nổi bật với vóc dáng thanh lịch, bộ lông màu đỏ hung và đôi chân dài. Những đặc điểm này khơi gợi sự tò mò của các nhà nghiên cứu, nhà môi trường học và những người đam mê động vật hoang dã.
Mặc dù có tên như vậy, sói bờm không có quan hệ họ hàng gần với loài sói ở Bắc bán cầu. Nó thuộc về chi riêng của nó, Chrysocyon, có nghĩa là "chó vàng" trong tiếng Hy Lạp. Nó là đại diện duy nhất của dòng dõi này, khiến nó trở thành một loài động vật độc đáo trên thế giới.
Đôi chân cực kỳ dài của sói bờm là một trong những đặc điểm nổi bật của nó, phục vụ một mục đích thiết thực. Chúng tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển qua thảm thực vật cao, rậm rạp của Cerrado. Đôi chân này cho phép con vật đi bộ đường dài và dễ dàng phát hiện con mồi hơn.
Không giống như nhiều loài chó, sói bờm không sống theo đàn. Nó là một loài động vật sống đơn độc chiếm giữ các lãnh thổ rộng lớn, lên đến 30 km². Sự tiếp xúc giữa con đực và con cái chủ yếu xảy ra trong mùa sinh sản.
Với thói quen chủ yếu là hoạt động vào lúc chạng vạng và ban đêm, sói bờm hoạt động mạnh nhất vào lúc chạng vạng, ban đêm và sáng sớm. Hành vi này có liên quan đến khí hậu của Cerrado, nơi rất nóng vào ban ngày. Nó cũng giúp sói tránh chạm trán với động vật săn mồi và con người.
Sói bờm là loài ăn tạp với chế độ ăn uống đa dạng đáng ngạc nhiên. Nó ăn các loài gặm nhấm nhỏ, chim, động vật lưỡng cư, côn trùng và trái cây bản địa. Quả lobeira là một nguồn thực phẩm nổi tiếng. Nó cung cấp năng lượng và giúp bảo vệ chống lại ký sinh trùng đường ruột.
Không giống như sói truyền thống, sói bờm không hú. Hình thức phát âm chính của nó là "tiếng sủa dài", còn được gọi là tiếng gầm hoặc tiếng gầm gừ sâu. Những âm thanh này truyền đạt sự hiện diện, thu hút bạn tình trong thời kỳ sinh sản hoặc giữ cho các đối thủ tránh xa lãnh thổ.
Mặc dù được bảo vệ bởi luật môi trường, sói bờm phải đối mặt với một số mối đe dọa. Nạn phá rừng Cerrado, mở rộng nông nghiệp, hỏa hoạn và tai nạn giao thông là những yếu tố rủi ro chính. Săn bắn cũng xảy ra, mặc dù bị cấm.
Loài này được IUCN phân loại là "sắp bị đe dọa" và ở Brazil là "dễ bị tổn thương". Điều này đòi hỏi các nỗ lực bảo tồn và bảo vệ ở tất cả các khu vực nơi nó được tìm thấy. Hình ảnh sói bờm mang giá trị biểu tượng lớn.
Nó đã được chọn làm con vật trên tờ tiền R$ 200, củng cố tầm quan trọng của nó như một tài sản đa dạng sinh học của Brazil. Nó thường được trích dẫn trong các truyền thuyết, câu chuyện và chiến dịch môi trường. Hình ảnh của nó đại diện cho sức mạnh và vẻ đẹp của Cerrado.