Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng nhớ lại giấc mơ: Giấc ngủ, tuổi tác, mùa và sự xao nhãng
Giấc mơ từ lâu đã thu hút sự chú ý của con người. Khoa học thần kinh hiện đại xem giấc mơ như một cửa sổ vào ý thức. Chúng mang đến một trạng thái thay đổi tự nhiên, nơi bộ não tạo ra những trải nghiệm nội tâm phức tạp.
Một nghiên cứu mới trên Communications Psychology đã khám phá các yếu tố liên quan đến khả năng nhớ lại giấc mơ. Các nhà nghiên cứu đã theo dõi giấc ngủ, dữ liệu nhận thức và báo cáo về giấc mơ của 217 người tham gia trong 15 ngày. Nghiên cứu được thực hiện tại Ý, tại Trường Nghiên cứu Cao cấp IMT Lucca, bao gồm những người từ 19-70 tuổi.
Tiến sĩ y khoa Giulio Bernardi tuyên bố rằng giấc mơ rất quan trọng để hiểu ý thức. Tiến sĩ Valentina Elce giải thích rằng những giấc mơ REM sống động dễ nhớ hơn. Nhóm nghiên cứu đặt mục tiêu tìm hiểu lý do tại sao khả năng nhớ lại giấc mơ khác nhau giữa các cá nhân.
Nghiên cứu cho thấy rằng giấc ngủ nhẹ hơn, dài hơn có liên quan đến việc nhớ lại đã mơ. Những người trẻ tuổi nhớ lại nhiều chi tiết giấc mơ hơn những người lớn tuổi. Khả năng nhớ lại giấc mơ cũng thấp hơn vào mùa đông so với mùa xuân, cho thấy ảnh hưởng theo mùa.
Những người thường xuyên mơ mộng cũng nhớ nhiều giấc mơ hơn. Nghiên cứu cho thấy rằng cố gắng ghi nhớ giấc mơ một cách có chủ ý có thể cải thiện khả năng nhớ lại. Những người tham gia ban đầu báo cáo không nhớ lại giấc mơ nào đã có thể nhớ lại nhiều giấc mơ hơn vào cuối nghiên cứu.
Tiến sĩ Caleb Lack lưu ý rằng điểm mạnh của nghiên cứu bao gồm dữ liệu theo chiều dọc và một mẫu đa dạng. Ông cũng chỉ ra rằng tất cả những người tham gia đều đến từ Ý. Điều này có thể đưa ra những thành kiến văn hóa trong việc nhớ lại giấc mơ.
Khả năng nhớ lại giấc mơ bị ảnh hưởng bởi giấc ngủ, suy nghĩ về giấc mơ và sự xao nhãng. Đặc điểm cá nhân và môi trường đều đóng một vai trò. Những phát hiện này phù hợp với nghiên cứu trước đây về các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng nhớ lại giấc mơ.
Chức năng sinh học của giấc mơ vẫn còn là một bí ẩn. Một ý kiến cho rằng giấc mơ giúp củng cố ký ức và xử lý cảm xúc. Các nhà tâm lý học không còn tin rằng nội dung giấc mơ có ý nghĩa lớn, như Freud đã gợi ý.
Tuy nhiên, sức khỏe tâm thần có thể ảnh hưởng đến nội dung giấc mơ. Căng thẳng có thể dẫn đến những cảm xúc tiêu cực trong giấc mơ và chấn thương có thể gây ra ác mộng. Liệu pháp hành vi nhận thức có thể cải thiện giấc ngủ và giảm ác mộng ở những người bị lo âu.
Hiếm khi nhớ lại giấc mơ thường không phải là nguyên nhân gây lo ngại. Hầu hết mọi người nhớ rất ít giấc mơ, mặc dù có khả năng họ mơ khoảng 2 giờ mỗi đêm. Elce và Bernardi hy vọng rằng nghiên cứu của họ sẽ hỗ trợ nghiên cứu giấc mơ trong tương lai.
Hiểu được bộ não đang ngủ khỏe mạnh là rất quan trọng. Bernardi có kế hoạch nghiên cứu nội dung giấc mơ trong các tình trạng bệnh lý. Ông đặt mục tiêu xác định xem các bệnh như chứng mất trí nhớ hoặc bệnh Alzheimer có làm thay đổi kiểu giấc mơ hay không, có khả năng hỗ trợ chẩn đoán.