ABD, İran Petrol Ticaretine Bağlı Kişi ve Kuruluşlara Yaptırım Uyguladı
Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı, 30 Temmuz 2025 tarihinde İran'ın petrol ticaretiyle bağlantılı 115'ten fazla kişi ve kuruluşa yaptırım uyguladı. Bu yaptırımlar, İran'ın petrol gelirleri elde etmesini engellemeyi amaçlıyor.
Yaptırımların Hedefi ve Gerekçesi
Yaptırımların hedefinde, İran lideri Ali Hamaney'in kıdemli siyasi danışmanlarından birinin oğlu olan Mohammad Hossein Shamkhani'nin kontrolündeki geniş bir nakliye ağı bulunuyor. ABD Hazine Bakanlığı'na göre bu ağ, İran ve Rusya'dan petrol ve diğer yükleri taşıyarak on milyarlarca dolar gelir elde ediyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Shamkhani ailesinin rejim elitlerinin konumlarını nasıl kullandığını ve İran rejiminin tehlikeli davranışlarını finanse ettiğini vurguladı.
ABD yetkilileri, bu yaptırımların İran'ın nükleer programı, balistik füze faaliyetleri ve terör gruplarına verdiği destekle ilgili endişeler nedeniyle uygulandığını belirtiyor. Yaptırımlar, İran'ın yaptırımları delme ve bu ticaretten milyarlarca dolar aklama yeteneğini kısıtlamayı amaçlıyor.
Yaptırımların Kapsamı ve Etkileri
Yeni yaptırımlar, 15 nakliye firması, 52 gemi, 12 kişi ve 53 kuruluşu hedef alıyor. Bu yaptırımlar, İran'ın petrol ihracatını zorlaştırmayı amaçlarken, küresel petrol piyasalarında sürekli bir aksama beklenmiyor. Yaptırımlar, Mohammad Hossein Shamkhani'nin "H", "Hector" ve "Hugo Hayek" gibi takma adlar kullanarak faaliyetlerini gizlediğini ortaya koyuyor.
ABD, İran'ın petrol ve petrokimya ticaretine karışan 20 kuruluşa yaptırım uyguluyor ve 10 gemiyi bloke edilmiş mülk olarak tanımlıyor. Bu önlemler, İran'ın petrol ihracatını engelleme ve gelir akışını kesme çabalarının bir parçası.
Çin'in Rolü ve Uluslararası İşbirliği
Çin, yaptırımlara rağmen İran petrolünün önemli bir alıcısı olmaya devam ediyor. Çin'in bağımsız rafinerileri, İran ham petrolünün büyük tüketicileri. ABD Hazine Bakanı, Çinli yetkilileri yaptırımlı petrol alımlarına devam etmeleri halinde tarifelerle karşılaşabilecekleri konusunda uyardı.
Bu gelişmeler, uluslararası işbirliğinin önemini vurguluyor. ABD ve uluslararası toplum, bu önlemlerin İran ekonomisi ve bölgesel faaliyetleri üzerindeki etkilerini yakından takip ediyor.
Ek Bilgiler
ABD, daha önce de İran petrol ticaretine karışan kişi ve kuruluşlara yaptırımlar uygulamıştı.
Avrupa Birliği de Mohammad Hossein Shamkhani'ye yaptırım uyguladı.
İran, yaptırımları "Amerika'nın İran ulusuna karşı düşmanlığının açık bir örneği" olarak nitelendirdi.
Bu yaptırımlar, İran'ın ekonomisi üzerinde daha fazla baskı yaratmayı ve petrol ticareti üzerinde daha fazla baskı oluşturmayı amaçlıyor. Aynı zamanda, karmaşık bir küresel ortamda yaptırımların uygulanmasının zorluklarını da gözler önüne seriyor.