Brezilya, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin Otuzuncu Taraflar Konferansı'na (COP30) ev sahipliği yapma hazırlıkları kapsamında Eylül 2025'te önemli bir adım attı. Ülke, iddialı bir mali program olan "Sonsuza Dek Amazon"u (Amazon Forever) resmen başlattı. Bu girişim, orman koruma çabalarını sermayeye dönüştürmeyi amaçlıyor ve 10-21 Kasım 2025 tarihleri arasında Belém'de gerçekleşecek olan zirveye yönelik kritik bir hazırlık olarak değerlendiriliyor.
COP30'a başkanlık edecek olan Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, uluslararası sermaye piyasalarından yaklaşık 112 milyar avro çekme planlarını duyurdu. Bu devasa kaynak, düşük faiz oranları kullanılarak kârlı çevre koruma projelerine yatırım yapmak üzere yönlendirilecek. Bu fon, geleneksel hayırseverlik yaklaşımlarından, doğal kaynakların korunmasına yönelik piyasa odaklı bir modele geçişi simgeliyor ve doğayı korumanın karşılıklı fayda sağladığını vurguluyor. Bu yatırımlardan elde edilecek kâr, ormanlık alanlara sahip ülkeler arasında orantılı olarak dağıtılacak.
"Sonsuza Dek Amazon" ile eş zamanlı olarak Brezilya, hedef hacmi 125 milyar ABD dolarına kadar çıkan daha kapsamlı bir girişim olan "Sonsuza Dek Tropikal Orman Tesisi"ni (Tropical Forest Forever Facility - TFFF) aktif olarak destekliyor. Brezilya, TFFF'ye ilk 1 milyar doları kendisi taahhüt etmeye hazır olduğunu belirtti ve Çin, Norveç, Birleşik Krallık, Almanya, Japonya ve Kanada gibi ülkelerden ön destek aldı. Daha önceki Amazon Fonu'nun aksine, TFFF bağışlara ve geri dönüşü olmayan yatırımlara odaklanmak yerine, tropikal ormanların korunması için uzun vadeli ve öngörülebilir finansman sağlamayı amaçlayan bir yatırım mekanizması olarak yapılandırıldı.
Belém'deki COP30 zirvesi, küresel ısınmayı 1,5 santigrat derece sınırında tutmayı hedefleyen Paris Anlaşması taahhütlerinin yeniden değerlendirilmesi için kilit bir platform olacak. BM Genel Sekreteri António Guterres'in, ülkelerin emisyon azaltma yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle bu eşiğin aşılmasının kaçınılmaz olduğu yönündeki uyarıları ışığında, Brezilya'nın bu finansal girişimi, kaynak seferberliği için özel bir katalizör rolü üstleniyor. Belém'de yaklaşık 200 ülkeden beklenen 50.000 katılımcının ağırlanması için lojistik hazırlıklar, misafirlerin konaklaması amacıyla iki yolcu gemisinin kullanılması gibi alışılmadık çözümler gerektirdi.
İklim gündeminde yerli halklar özel bir konuma sahiptir. Brezilya Yerli Halklar Artikülasyonu (Apib), kendi eylem planını sunarak, dünya nüfusunun yüzde 5'ini oluşturan bu toplulukların, küresel biyoçeşitliliğin yaklaşık yüzde 80'ini yönettiğini vurguladı. FAO araştırmaları, arazi haklarının güvence altına alındığı yerli topraklarında ormansızlaşma oranının önemli ölçüde daha düşük olduğunu doğrulamaktadır. Bu bağlamda, Brezilya, finansal yenilikleri, uluslararası işbirliğini ve ormanların koruyucularının rolünü tanımayı birleştiren, sürdürülebilir bir gelecek sağlamaya yönelik kapsamlı bir bakış açısı sunmaktadır.
