Polonya Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki, 25 Ağustos 2025'te, Ukraynalı mültecilere yönelik mali yardımın uzatılmasını öngören yasa tasarısını veto etti. Bu karar, Polonya'nın ulusal öncelikleri ve Ukrayna ile ilişkileri konusunda önemli bir tartışma başlattı.
Mevcut düzenlemelerin Eylül 2025 sonunda sona ermesiyle birlikte, Cumhurbaşkanı Nawrocki'nin bu kararı Başbakan Donald Tusk hükümeti için siyasi bir zorluk teşkil ediyor. Nawrocki, Ukraynalı mültecilere yönelik çocuk yardımlarının Polonya'da istihdam edilmelerine bağlanması gerektiğini savundu. Ayrıca, Polonyalı vatandaşların mevcut sağlık hizmetleri konusunda daha kısıtlayıcı koşullarla karşılaştığını belirterek, Polonyalı vatandaşların daha iyi muamele görmesi gerektiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Nawrocki, sosyal yardımların yeniden düzenlenmesi, vatandaşlığa kabul şartlarının sıkılaştırılması ve yasa dışı sınır geçişlerine yönelik cezaların artırılması gibi konularda kendi yasa tekliflerini sunacağını da açıkladı. Bu veto, Polonya'nın Ukrayna'ya yönelik desteğinin sürdürülebilirliği ve mülteci politikaları konusunda ülkedeki siyasi bölünmeleri de gözler önüne seriyor.
Ekonomik açıdan bakıldığında, Ukraynalı mültecilerin Polonya ekonomisine katkıları önemli. Yapılan araştırmalar, Ukraynalı mültecilerin 2023'te Polonya GSYİH'sine %0,7 ila %1,1 arasında katkıda bulunduğunu gösteriyor. Ukraynalıların ödediği vergi ve sosyal güvenlik katkılarının, mültecilere yapılan harcamaları aştığı belirtiliyor. Örneğin, 2022 ve 2023 yıllarında Ukraynalılar tarafından ödenen vergi ve sosyal güvenlik katkılarının sırasıyla yaklaşık 12,3-15,2 milyar PLN ve 18,2-22,5 milyar PLN olduğu tahmin ediliyor. Bu durum, mültecilerin sadece yardım alanlar değil, aynı zamanda ekonomik büyümeye katkıda bulunanlar olduğunu da ortaya koyuyor.
Ancak, kamuoyunda Ukraynalı mültecilere yönelik yardımın boyutu konusunda artan bir şüphecilik de mevcut. 2024 sonu itibarıyla yapılan bir ankete göre, Polonyalıların %51'i Ukraynalı mültecilere yapılan sosyal yardımların fazla olduğunu düşünürken, yalnızca %5'i yetersiz olduğunu belirtiyor. Bu durum, Cumhurbaşkanı Nawrocki'nin politikalarını destekleyen bir kamuoyu eğilimini de yansıtıyor.
Tarihsel olarak Polonya ve Ukrayna arasındaki ilişkiler, özellikle İkinci Dünya Savaşı sırasındaki Ukrayna milliyetçiliği ve Stepan Bandera gibi figürler etrafında şekillenen hassasiyetler nedeniyle zaman zaman gerginliklere sahne olmuştur. Nawrocki'nin, Bandera ideolojisinin propagandasını yasaklama yönündeki önerisi de bu tarihsel bağlamla ilişkilendiriliyor. Bu tür adımlar, iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni tartışma alanları açabilir.
Cumhurbaşkanı Nawrocki'nin bu kararı, Polonya'nın Ukrayna'ya verdiği desteğin geleceği, ulusal önceliklerin nasıl belirleneceği ve ülkenin uluslararası taahhütleri üzerindeki potansiyel etkileri hakkında önemli soruları gündeme getiriyor. Başbakan Tusk hükümetinin bu duruma nasıl bir çözüm bulacağı ve Polonya'nın Ukrayna ile olan stratejik ilişkisinin nasıl şekilleneceği merakla bekleniyor.