8 Ağustos 2025'te Beyaz Saray'da Ermenistan ve Azerbaycan liderleri, ABD Başkanı Donald Trump'ın arabuluculuğuyla tarihi bir barış anlaşması imzaladı. Bu anlaşma, on yıllardır süregelen Dağlık Karabağ çatışmasını sona erdirmeyi amaçlıyor ve bölgenin jeopolitik dengelerini yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor.
Anlaşmanın en dikkat çekici maddelerinden biri, ABD'ye Zangezur Koridoru'nun 99 yıl boyunca münhasır geliştirme haklarının verilmesi oldu. Koridora "Trump Uluslararası Barış ve Refah Yolu" adı verildi. Bu koridor, Azerbaycan'ı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ne bağlayacak ve Orta Koridor olarak bilinen, Asya ile Avrupa'yı birbirine bağlayan önemli bir ticaret yolu üzerinde kritik bir bağlantı noktası oluşturacak. Bu gelişme, Güney Kafkasya'nın stratejik önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
ABD'nin bölgedeki nüfuzunu artırma çabalarının bir parçası olarak görülen bu anlaşma, Rusya ve İran gibi bölgesel güçlerin etkisini azaltma potansiyeli taşıyor. İran, koridorun kendi sınırlarına yakınlığından ve Ermenistan ile olan bağlarını zayıflatmasından endişe duyuyor. Rusya ise Ukrayna savaşı nedeniyle bölgedeki etkisinin azaldığı bir dönemde bu gelişmeyi yakından takip ediyor.
Anlaşma, sınır belirleme, güvenlik işbirliği ve ilişkilerin normalleştirilmesi gibi önemli adımları içeriyor. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, anlaşmanın barış ve istikrar için bir dönüm noktası olduğunu vurgularken, ABD Başkanı Trump'ın diplomatik çabalarını övdüler. Her iki lider de Trump'ı Nobel Barış Ödülü'ne aday göstereceklerini belirtti.
Zangezur Koridoru'nun geliştirilmesi, sadece iki ülke arasındaki ilişkileri değil, aynı zamanda küresel ticaret rotalarını da etkileyecek. Orta Koridor'un önemli bir parçası haline gelmesi beklenen bu hat, Avrupa ve Asya arasındaki lojistiği kolaylaştıracak. Ancak, İran ve Rusya gibi ülkelerin olası tepkileri ve bölgedeki jeopolitik gerilimler, anlaşmanın tam olarak hayata geçirilmesinde önemli faktörler olmaya devam edecek. Bu tarihi anlaşma, Güney Kafkasya'da yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendiriliyor ve bölgenin gelecekteki ekonomik ve siyasi dinamiklerini şekillendirecek.