Formun Heykeltıraşları: Prato'da Alaïa ve Balenciaga Sergisi

Prato Tekstil Müzesi, 25 Ekim 2025 ile 3 Mayıs 2026 tarihleri arasında ziyaretçilere açık kalacak olan "Azzedine Alaïa ve Cristóbal Balenciaga. Formun Heykeltıraşları" başlıklı özel bir sergiye ev sahipliği yapıyor. Bu önemli sergi, yüksek modanın geleneksel kalıplarını dönüştüren iki büyük dehanın eserlerini bir araya getiriyor ve her ikisinin de ortak noktası olan kusursuz yapı ve konstrüksiyon arayışına vurgu yapıyor. İlginçtir ki, hayatları boyunca hiç karşılaşmamış olan bu iki büyük Fransız modacının mirasını birleştirme fikri, ilk olarak 2018 yılında Hubert de Givenchy tarafından önerilmişti.

Projenin küratörlüğünü Olivier Saillard üstlendi. Saillard, bu dikkat çekici konsepti ilk kez 2020 yılında Paris'teki Azzedine Alaïa Vakfı'nda tanıtmıştı. Şimdi ise, Tekstil Müzesi Vakfı'nın 50. yıl dönümü kutlamaları kapsamında, sergi ilk defa İtalya topraklarına, eski Campolmi fabrikasının tarihi salonlarına taşındı. Serginin odak noktasında, Azzedine Alaïa Vakfı arşivinden titizlikle seçilmiş elli adet kıyafet bulunuyor; bu kıyafetlerin yirmi beşi Alaïa'ya, yirmi beşi ise Balenciaga'ya ait. Bu parçalar, ustaların kesim mimarisine dair ortak vizyonlarını ve kadın siluetine verdikleri benzersiz önemi çarpıcı bir şekilde sergiliyor. Ayrıca, 1950 ile 1968 yılları arasına tarihlenen, Balenciaga'nın Paris arşivinden on iki orijinal eskiz de koleksiyonun önemli parçaları arasında yer alıyor.

Sergide, kullanılan malzemelere ayrıcalıklı bir yer ayrılmıştır. Alaïa'nın sıklıkla tercih ettiği trikoların hemen yanında, Balenciaga'nın imzası haline gelmiş kumaşlar, özellikle de devrim niteliğindeki "gazar" dikkat çekiyor. Bu özel malzeme, bizzat Cristóbal Balenciaga'nın kendisi tarafından 1958 yılında Abraham firmasıyla işbirliği içinde geliştirilmişti. Gazar, adeta bir kil gibi formu tutabilme yeteneğiyle ün salmıştır; bu özelliği sayesinde, o dönemde hayal edilmesi zor olan hacimli ve mimari şekillerin yaratılması mümkün olmuştur. Aralarında Christian Dior ve Hubert de Givenchy gibi isimlerin de bulunduğu çağdaşları tarafından bir dahi olarak nitelendirilen Balenciaga, gazarı kullanarak 1967 ve 1968 yıllarındaki meşhur trapez gelinlikleri de dahil olmak üzere heykelsi formlar oluşturmuştur.

Önemli bir ayrıntı, Balenciaga Evi'nin 1968'de kapanmasının hemen ardından, genç Azzedine Alaïa'ya Üstat'ın bazı eserlerini seçme imkanı tanınmış olmasıdır. Bu olay, Alaïa'nın moda tarihine ve Balenciaga'nın mirasına duyduğu derin saygının temelini atmıştır. Sergi, giysi yapımının tüm aşamalarında ustalaşan son modacı olarak bilinen Alaïa'nın, Balenciaga'nın kesim mimarisinden nasıl ilham aldığını gözler önüne seriyor; örneğin, Balenciaga'nın 1938 ve 1940 yıllarına ait ceket ve bolerolarındaki mimari çizgiler, Alaïa'nın eserlerinde yankılanmaktadır.

Fransa'nın İtalya Büyükelçiliği himayesinde gerçekleştirilen bu kapsamlı sergi, hayatları fiziksel olarak kesişmeyen iki sanatçının, giysilere heykeltıraşlık yaklaşımıyla nasıl ortak bir dil yarattığını inceliyor. Sergi, gerçek ustalığın, maddeyi, ilham vermeye ve şekillendirmeye devam eden kalıcı bir forma dönüştürdüğünü güçlü bir şekilde teyit ediyor.