"Milyarlarca yıl çalışsa bile bir saniye bile kaybetmeyecek bir kol saati hayal edin." Fizikçi Jun Ye tarafından ifade edilen bu büyüleyici vizyon, zaman ölçümündeki çığır açan gelişmeleri özetliyor.
Finlandiya, Fransa, Almanya, İtalya, Birleşik Krallık ve Japonya'yı kapsayan ortak bir çabayla, bilim insanları, zamanın temel birimi olan saniyenin yeniden tanımlanması yönünde önemli adımlar attılar. Bu uluslararası hedefe bu on yıl içinde ulaşılabilir. Araştırma, 45 gün boyunca on optik saatin eş zamanlı analizini içeriyordu.
Mevcut standart olan sezyum saatlerinden 100 kat daha hassas olan optik saatler, bu çabanın merkezinde yer alıyor. Avrupa ROCIT projesi kapsamında yürütülen deney, önceki çalışmalardan önemli bir farklılık olarak fiber optik kablolar ve uydu bağlantılarının bir kombinasyonunu kullandı. Bu yaklaşım, optik saatlerin uluslararası zaman ölçeklerinde kullanılabilmesi için gereken güvenilirliği elde etmesi için daha neler yapılması gerektiği konusunda temel bilgiler sağladı.
Altyapı, Avrupa'daki binlerce kilometre boyunca farklı laboratuvarları birbirine bağladı. Dördü benzeri görülmemiş olmak üzere toplam 38 eş zamanlı frekans oranı elde edildi. Diğerleri, daha önce elde edilenden daha yüksek bir hassasiyet seviyesiyle ölçüldü. Hassasiyetteki bu sıçrama, zamanı ölçme şeklimizde devrim yaratabilir ve meteorolojiden evrenin temel fiziği çalışmalarına kadar uzanan sonuçlar doğurabilir.
Bu cihazların benimsenmesi, yalnızca sistemlerin küresel senkronizasyonuna fayda sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda görelilik teorisinin daha hassas testlerini ve karanlık madde gibi fenomenlerin araştırılmasını da sağlayacaktır. Bilim camiası bu gelişmeler konusunda iyimser.
Bu arada, diğer umut verici teknolojiler de geliştirilmektedir. Bunlar arasında, tüm bir atomun değil, bir atom çekirdeğinin titreşimini ölçen nükleer saatler yer almaktadır. ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü'ne (NIST) göre, bu tür bir saatin prototipi ileri bir aşamadadır. Bu araştırma bizi bu hassasiyet seviyesine yaklaştırıyor.