Çığır açan bir başarıyla, Baykal-GVD (Gigaton Hacim Dedektörü) nötrino teleskobu, Samanyolu galaksisi içinden kaynaklanan yüksek enerjili nötrinoları başarıyla tespit etti. The Astrophysical Journal'da yayınlanan bulgular, evrenin en zor yakalanan parçacıklarını anlamada önemli bir adımı işaret ediyor. Bu başarı, evrenin kökeni ve evrimi hakkında değerli bilgiler sağlıyor.
Maddeyle minimal etkileşime sahip temel parçacıklar olan nötrinolar, ilk olarak 1930'larda teorize edildi. 1956'da deneysel olarak gözlemlenen bu parçacıklar inanılmaz derecede küçüktür ve kozmik nesneler de dahil olmak üzere maddenin içinden neredeyse engellenmeden geçebilirler. Onları tespit etmek anıtsal bir zorluktur, ancak astronomik araştırma için çok önemlidir.
Baykal nötrino teleskobu, Cherenkov radyasyonunu tespit etme prensibiyle çalışır. Bu radyasyon, nötrino etkileşimleri tarafından oluşturulan müonlar sudan daha hızlı hareket ettiğinde üretilen bir ışık parlamasıdır. Baykal Gölü'nde 1300 metre derinlikte bulunan teleskop, yaklaşık 4700 optik dedektörden oluşmaktadır.
Teleskop yılda sadece 10-15 yüksek enerjili nötrino yakalasa da, bu parçacıklar evrenin süreçleri hakkında paha biçilmez bilgiler içerir. Rus bilim adamları, bu verileri analiz etmek için IceCube projesindekiler de dahil olmak üzere uluslararası meslektaşlarıyla işbirliği yapmaktadır. Bu işbirliği, evrenin en derin gizemlerini anlamamızı geliştirmektedir.