Yeni araştırmalar, modern patateslerin kökeninin yaklaşık 8 ila 9 milyon yıl önce gerçekleşen bir melezleşme olayına dayandığını gösteriyor. Bu melezleşme, eski domates ataları ve 'Etuberosum' adlı bir bitki arasında meydana geldi.
Bu olay, hem kültive edilmiş patatesleri hem de çok sayıda yabani türü içeren 'Petota' soyunu ortaya çıkardı. Bu keşif, temel bir gıdanın evrimine dair önemli bilgiler sunuyor.
Çin Tarım Bilimleri Akademisi'nden Sanwen Huang liderliğindeki bir araştırma ekibi, çeşitli patates türlerinden 128 genomu analiz etti. Bulgular, 'Petota' soyunun tüm üyelerinin hem domates hem de 'Etuberosum' soylarından gelen genetik materyalin bir karışımına sahip olduğunu ortaya koydu. Bu genetik karışım, melezleşme olarak bilinen bir süreçtir.
Çalışma, yumru oluşumu için kritik öneme sahip iki ana geni belirledi: domates soyundan SP6A ve 'Etuberosum' soyundan IT1. Yumrular, yediğimiz patateslere benzeyen yer altı depolama organlarıdır. Bu genlerin kombinasyonu, erken patateslerin yumru üretmesini sağlayarak evrimsel bir avantaj elde etmelerine olanak tanıdı.
Bu araştırma, melezleşmenin her zaman evrimsel bir çıkmaz sokak olduğu fikrine meydan okuyor. Bulgular, melezleşmenin yeni özellikler ve türler yaratarak evrimin güçlü bir itici gücü olabileceğini gösteriyor.
Patatesin kökenlerini anlamak, tarım için değerli bilgiler sunuyor. Bilim insanları, hem domates hem de 'Etuberosum'dan gelen genetik katkıları inceleyerek, daha uyarlanabilir ve dayanıklı patates çeşitleri geliştirmeyi amaçlıyorlar. Bu, özellikle değişen çevre koşulları karşısında gıda güvenliğini artırabilir.
Patatesin genetik yapısının daha iyi anlaşılması, daha verimli ve iklim değişikliğine dayanıklı türlerin geliştirilmesine olanak sağlayabilir. Ayrıca, patatesin genetik çeşitliliğinin korunması, gelecekteki olası hastalık ve zararlılara karşı dayanıklılığı artırabilir.