Yapay Zeka Destekli Sohbet Robotları ve Etik Yaklaşımlar: Türkiye'de Ruh Sağlığına Bakış

Düzenleyen: Liliya Shabalina

Yapay zeka (YZ) destekli sohbet robotları, ruh sağlığı alanında erişilebilir destek sunma potansiyeliyle dikkat çekmektedir. Bu teknolojiler, özellikle geleneksel ruh sağlığı hizmetlerine erişimde zorluk yaşayan bireyler için 7/24 anonim destek imkânı sunmaktadır. Ancak, bu alandaki gelişmeler etik kaygıları da beraberinde getirmektedir. Türkiye'de de benzer bir eğilim gözlemlenmektedir. Özellikle genç nüfus arasında, YZ destekli uygulamalar aracılığıyla duygusal destek arayışı artmaktadır. Bu durum, uzmanların YZ'nin ruh sağlığı hizmetlerindeki rolüne ilişkin daha dikkatli bir yaklaşım sergilemesini gerektirmektedir.

Örneğin, İstanbul Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre, YZ destekli uygulamaların kullanımı, kullanıcıların yalnızlık hissini azaltmada ve stresle başa çıkmada etkili olabilmektedir. Ancak, aynı zamanda, bu tür uygulamaların uzun süreli ve yoğun kullanımı, gerçek dünya etkileşimlerinden kopmaya ve duygusal bağımlılığa yol açabileceği uyarısı yapılmaktadır. Etik ilkeler ve düzenlemeler, bu alandaki gelişmelerin merkezinde yer almalıdır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Ruh Sağlığı Avrupa (MHE) gibi kuruluşlar, YZ uygulamalarının etik kullanımını, veri gizliliğini ve algoritmaların tarafsızlığını sağlamak için düzenlemeler talep etmektedir. Bu düzenlemeler, YZ'nin sunduğu faydaları, insan odaklı bakım ihtiyacı ile dengelemeyi amaçlamaktadır. Türkiye'deki yetkililerin de bu konuda adımlar atması, YZ destekli ruh sağlığı hizmetlerinin güvenli ve etkili bir şekilde sunulmasını sağlayacaktır. Bu bağlamda, Sağlık Bakanlığı'nın YZ uygulamalarının ruh sağlığı alanındaki kullanımına yönelik bir rehber hazırlaması, önemli bir adım olabilir.

Kaynaklar

  • Faro de Vigo

  • Top 100 de casos de uso de GenAI en 2025

  • En unas nuevas orientaciones, la OMS reclama transformar urgentemente las políticas de salud mental

  • Estudio del MIT sobre chatbots de IA y salud mental 2025

  • Chatbots y salud mental: ¿solución accesible o experimento peligroso?

  • IA y Salud Mental: Promesas, Riesgos y la Necesidad de una Regulación Ética

Bir hata veya yanlışlık buldunuz mu?

Yorumlarınızı en kısa sürede değerlendireceğiz.