UCLA’daki bilim insanları, genetik bir göz hastalığı olan retinitis pigmentosa’nın neden olduğu dejenerasyona karşı retina hücrelerinin görmeyi korumak için kendilerini yeniden bağlayabildiğini keşfettiler. Bu bulgu, bu durumdan etkilenen bireylerde görmenin korunmasına yönelik yeni tedavilere umut vadediyor.
2025 yılında UCLA Jules Stein Göz Enstitüsü tarafından *Current Biology* dergisinde yayımlanan araştırma, genellikle gece görüşünden sorumlu olan çubuk fotoreseptörlerden sinyal alan çubuk bipolar hücrelere odaklanıyor. Çalışma, bu hücrelerin, olağan partnerleri işlevini yitirdiğinde, gündüz görüşünü sağlayan koni fotoreseptörlerle yeni bağlantılar kurabildiğini ortaya koydu.
Retinitis pigmentosa, dünyada kalıtsal körlüğün önde gelen nedenlerinden biridir. Retina hücrelerinin kaybına nasıl uyum sağladığını anlamak, tedavi için yeni hedeflerin keşfedilmesine olanak tanıyabilir. Araştırmacılar, erken retinitis pigmentosa modelleyen rodopsin eksikliğine sahip fareler üzerinde bu yeniden bağlantı sürecini incelediler.
Bilim insanları, bireysel çubuk bipolar hücrelerden elektriksel kayıtlar aldılar ve normal girdileri kaybolduğunda bu hücrelerin davranışlarını gözlemlediler. İşlevsel çubukları olmayan farelerdeki çubuk bipolar hücrelerin, koni hücreleri tarafından yönlendirilen yanıtlar gösterdiği tespit edildi. Bu yeniden bağlantı süreci, dejenerasyonun kendisi tarafından tetikleniyor.
Çalışmanın kıdemli yazarı Dr. A.P. Sampath, "Bulgularımız, retinanın çubuk kaybına, retinadaki gündüz ışığı duyarlılığını korumaya çalışan yollarla uyum sağladığını gösteriyor" dedi. Bu keşif, retinanın dejeneratif süreçlere karşı gösterdiği olağanüstü adaptasyon yeteneğini vurguluyor ve kalıtsal retinal hastalıklara sahip bireylerde görmenin korunmasına yönelik gelecekteki tedavi stratejilerine rehberlik edebilir.