Iran i mocarstwa światowe wracają do stołu negocjacyjnego: analiza ekspercka szans i zagrożeń

Po eskalacji napięć i wzajemnych oskarżeń, Iran i państwa E3 (Francja, Wielka Brytania i Niemcy) ogłosiły wznowienie negocjacji dotyczących irańskiego programu nuklearnego. Decyzja ta, ogłoszona 20 lipca 2025 roku przez agencję Tasnim, następuje po serii wydarzeń, które zagrażały stabilności w regionie. Prezydent USA, Donald Trump, już 16 lipca wyraził gotowość Waszyngtonu do dialogu, ostrzegając jednocześnie Teheran przed utratą szansy na porozumienie po ewentualnym ataku na irańską infrastrukturę nuklearną. Wcześniej, w nocy z 13 czerwca, Izrael przeprowadził operacje wojskowe wymierzone w irańskie instalacje nuklearne i wojskowe, co dodatkowo zaogniło sytuację. Mimo tych napięć, irański minister spraw zagranicznych, Abbas Arakchi, zadeklarował gotowość do rozmów z państwami E3, nawet z wizytami w ich stolicach. Eksperci podkreślają, że wznowienie negocjacji jest krokiem w dobrym kierunku, ale ostrzegają przed nadmiernym optymizmem. Według analizy przeprowadzonej przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych (PISM), kluczowym wyzwaniem będzie znalezienie kompromisu w kwestii zakresu irańskiego programu nuklearnego i mechanizmów jego kontroli. PISM wskazuje również na rolę Rosji i Chin, które mogą odegrać istotną rolę w procesie negocjacyjnym. Ponadto, eksperci z Ośrodka Studiów Wschodnich (OSW) zwracają uwagę na wewnętrzną sytuację polityczną w Iranie, gdzie frakcje konserwatywne mogą utrudniać osiągnięcie porozumienia z Zachodem. Ich zdaniem, sukces negocjacji będzie zależał od zdolności rządu irańskiego do przekonania społeczeństwa o korzyściach płynących z ograniczenia programu nuklearnego. Analitycy z Defence24.pl dodają, że sytuacja jest napięta, ponieważ Izrael może podjąć kolejne działania militarne, jeśli uzna, że Iran zbliża się do uzyskania broni jądrowej. Podsumowując, wznowienie negocjacji jest szansą na deeskalację napięć, ale droga do porozumienia będzie długa i trudna, wymagająca kompromisów i wzajemnego zaufania.