Nowe Delhi, 19 sierpnia 2025 r.
Historyczne spotkanie w Nowym Delhi zakończyło się podpisaniem dziesięciopunktowego porozumienia między Chinami a Indiami, stanowiąc znaczący krok naprzód w stosunkach dwustronnych po latach napięć, które nasiliły się po starciach w Dolinie Galwan w 2020 roku. Spotkanie to, będące 24. rundą dialogu między Specjalnymi Przedstawicielami obu krajów ds. kwestii granicznych, było prowadzone przez chińskiego ministra spraw zagranicznych Wang Yi oraz indyjskiego doradcę ds. bezpieczeństwa narodowego Ajita Dovala.
Porozumienie obejmuje kluczowe obszary: zarządzanie granicami, współpracę gospodarczą i wymianę międzyludzką. Kluczowe ustalenia obejmują utworzenie nowych mechanizmów instytucjonalnych do zarządzania granicami w sektorach wschodnim i środkowym oraz powołanie grupy ekspertów ds. „wczesnych zbiorów” w zakresie wyznaczania granic. Strony zgodziły się również na deeskalację wojskową i protokoły komunikacyjne, mające na celu przywrócenie stabilności wzdłuż Linii Rzeczywistej Kontroli (LAC).
W ramach porozumienia wznowiono działalność targów handlu przygranicznego, a także zapowiedziano przywrócenie bezpośrednich lotów pasażerskich między oboma krajami. Indie wznowią również pielgrzymki do świętych gór i jezior w Tybecie w 2026 roku, co jest ważnym elementem wymiany kulturalnej i religijnej. Porozumienie przewiduje także ułatwienia wizowe dla turystów, przedsiębiorców i mediów.
Porozumienie wzmacnia współpracę w zakresie rzek transgranicznych, w tym zobowiązanie Chin do udostępniania informacji hydrologicznych w sytuacjach awaryjnych, co jest odpowiedzią na obawy Indii dotyczące budowy tam przez Chiny na rzece Brahmaputra. Z perspektywy gospodarczej, porozumienie ma na celu ułatwienie przepływu handlu i inwestycji. Obroty handlowe między Chinami a Indiami przekroczyły 100 miliardów dolarów w roku finansowym 2023-24, jednak Indie odnotowują znaczący deficyt handlowy z Chinami, który w roku finansowym 2024-25 wyniósł 99,2 miliarda dolarów. Nowe ustalenia mają na celu zrównoważenie tej relacji.
Porozumienie wywołało protest w Nepalu, który uważa, że przejście Lipulekh, przez które ma być wznowiony handel, znajduje się na jego terytorium. Indie odrzuciły te roszczenia, wskazując na historyczne fakty i trwającą od dziesięcioleci wymianę handlową przez to przejście. Eksperci oceniają, że porozumienie stanowi znaczące osiągnięcie dyplomatyczne, które może przyczynić się do stabilizacji stosunków dwustronnych i poprawy bezpieczeństwa regionalnego, pomimo potencjalnych trudności w implementacji związanych ze sporami terytorialnymi z Nepalem.