Malediwy pierwszym krajem na świecie z certyfikatem WHO za potrójną eliminację przenoszenia HIV, kiły i WZW B z matki na dziecko

Republika Malediwów zapisała się w historii globalnej ochrony zdrowia, stając się pierwszym narodem, który otrzymał od Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oficjalny certyfikat potwierdzający osiągnięcie potrójnej eliminacji. Oznacza to całkowite powstrzymanie transmisji z matki na dziecko tak poważnych infekcji jak wirus HIV, kiła oraz wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B). To przełomowe wydarzenie zostało formalnie potwierdzone 13 października 2025 roku, stanowiąc kulminację wieloletnich, ukierunkowanych działań na rzecz zdrowia matek i dzieci.

Uroczystość wręczenia certyfikatu odbyła się w Colombo na Sri Lance, podczas 78. sesji Regionalnego Komitetu WHO dla Azji Południowo-Wschodniej. Dyrektor Generalny WHO, doktor Tedros Adhanom Ghebreyesus, podkreślił, że ten precedens stanowi źródło nadziei i inspiracji dla wszystkich państw dążących do podobnych celów, zwłaszcza w kontekście globalnego zadania potrójnej eliminacji wyznaczonego na 2030 rok. Sukces ten dobitnie świadczy o tym, jak skoncentrowana wizja narodowa i konsekwentne inwestycje w system opieki zdrowotnej mogą fundamentalnie zmienić globalne wskaźniki zdrowotne.

Droga Malediwów do tego statusu rozpoczęła się wcześniej: już w 2019 roku kraj ten został wyróżniony przez WHO za wyeliminowanie transmisji HIV i kiły z matki na dziecko. Obecna walidacja rozszerzyła to osiągnięcie o wirusowe zapalenie wątroby typu B. Kluczowym elementem strategii było wprowadzenie powszechnego badania przesiewowego w trakcie ciąży oraz obowiązkowego szczepienia noworodków zaraz po urodzeniu. Minister Zdrowia Malediwów, Jego Ekscelencja Abdulla Nazim Ibrahim, stwierdził, że to potwierdzenie jest powodem do ogromnej dumy i odzwierciedla niezachwiane zaangażowanie narodu w ochronę przyszłych pokoleń.

System opieki zdrowotnej na Malediwach wykazał wyjątkową zdolność do integracji usług i zapewnienia równego dostępu. Ponad 95 procent kobiet w ciąży, zamieszkujących rozproszone wyspy, objętych jest opieką prenatalną, która obejmuje testowanie na obecność wszystkich trzech infekcji. Ponadto, każdy noworodek otrzymuje dawkę szczepionki przeciwko WZW B w ciągu pierwszych 24 godzin życia. Dzięki tym środkom, w latach 2019 do 2023 utrzymano zerowy poziom nowych przypadków HIV u dzieci oraz wrodzonej kiły. Ostatecznym dowodem, który umożliwił włączenie WZW B do programu eliminacji, było badanie serologiczne przeprowadzone w szkołach w 2023 roku, które potwierdziło brak przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu B wśród dzieci.

Ten triumf udowadnia, że nawet w warunkach geograficznego rozproszenia możliwe jest zbudowanie stabilnego i wysokiej jakości systemu, który nie pomija żadnego mieszkańca. Dotyczy to również migrantów, którym bezpłatnie udostępniane są usługi diagnostyczne i profilaktyczne. Podczas gdy w regionie Azji Południowo-Wschodniej, według wstępnych szacunków na 2024 rok, ponad 23 000 ciężarnych kobiet chorowało na kiłę, a około 25 000 matek zakażonych wirusem HIV wymagało leczenia zapobiegającego transmisji, Malediwy stanowią jasny przykład, że skupienie się na środkach prewencyjnych przynosi wymierne rezultaty.