Astronauci NASA intensywnie szkolą się w Górach Skalistych, wykorzystując wojskowe śmigłowce do symulacji ekstremalnych warunków lądowania na Księżycu. Szkolenie to kluczowy element przygotowań do misji Artemis III, która ma na celu powrót człowieka na Księżyc i eksplorację jego południowego bieguna, planowany na połowę 2027 roku.
W kwietniu 2025 roku astronauta Raja Chari brał udział w programie High-Altitude Army Aviation Training Site (HAATS) w Gypsum w stanie Kolorado. Program ten, będący owocem współpracy NASA z Gwardią Narodową Armii USA, wykorzystuje tereny Gór Skalistych jako analog księżycowego krajobrazu podczas fazy zniżania. Góry te, ze swoimi stromymi zboczami i zmiennymi warunkami, odzwierciedlają wyzwania, przed jakimi staną astronauci na Księżycu.
Ośrodek HAATS, działający od 1985 roku, jest jedynym w Departamencie Obrony USA miejscem szkolącym pilotów w zakresie "Power Management" – precyzyjnego zarządzania mocą silnika w trudnych warunkach. Rocznie szkoli ponad 400 załóg lotniczych z całego świata. Astronauci, w tym Raja Chari i Bob Hines, uczestniczą w tygodniowych kursach, które obejmują zarówno zajęcia teoretyczne, jak i intensywne loty na wysokościach od 1980 do ponad 4300 metrów.
Astronauta Doug Wheelock, koordynujący program, podkreśla, że warunki te wymagają od astronautów zarządzania mocą, pędem i energią w sposób analogiczny do tego, co czeka ich podczas lądowania na Księżycu. "Helikoptery na wysokościach powyżej 3000 metrów nie są zbyt wydajne w rzadkim powietrzu, co zmusza nas do operowania z bardzo wąskimi marginesami mocy, podobnie jak astronauci Apollo musieli zarządzać energią i pędem, aby bezpiecznie wylądować," wyjaśnia Wheelock. Podkreśla on również znaczenie takich szkoleń dla sukcesu misji i bezpieczeństwa załogi.
Motto ośrodka HAATS – "z gór do gwiazd" (de montibus ad astra) – doskonale oddaje cel szkoleń. Wyzwania związane z lądowaniem na Księżycu, zwłaszcza w okolicach południowego bieguna, obejmują niskie kąty padania światła słonecznego tworzące mylące cienie, ograniczającą widoczność księżycową pył oraz skomplikowany teren. Szkolenie w Kolorado pozwala astronautom doświadczyć tych trudności w kontrolowanych warunkach, ćwicząc kluczowe umiejętności, takie jak komunikacja między członkami załogi.
Od 2021 roku w programie HAATS wzięło udział już 22 astronautów NASA i jeden astronauta ESA. To wszechstronne przygotowanie, łączące doświadczenia z programu Apollo z nowoczesnymi technikami lotniczymi, jest nieodzownym elementem strategii NASA w ramach programu Artemis, mającego na celu nie tylko powrót człowieka na Księżyc, ale także stworzenie tam zrównoważonej obecności i przygotowanie gruntu pod przyszłe misje na Marsa.