Film Rigoberto Perescano rzuca światło na problem przymusowych małżeństw w rdzennych społecznościach Meksyku podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Morelii

Światowy debiut najnowszego obrazu kinowego Rigoberto Perescano, zatytułowanego «Los amantes se despiden con la mirada», miał miejsce w 2025 roku na prestiżowym Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Morelii. Reżyser w swojej produkcji koncentruje się na niezwykle palącej kwestii społecznej: praktyce przymusowych małżeństw, która głęboko zakorzeniła się w ramach prawa zwyczajowego w meksykańskich wspólnotach rdzennych. Perescano z całą stanowczością podkreśla, że tego typu archaiczne zwyczaje stanowią bezpośrednie pogwałcenie fundamentalnych praw człowieka i służą jedynie jako narzędzie do podtrzymywania przestarzałych i nieludzkich tradycji.

Twórczość Perescano pełni funkcję istotnego katalizatora, zachęcającego do dogłębnej refleksji nad konfliktem, jaki rodzi się między normami kulturowymi a uniwersalnymi zasadami godności ludzkiej. Takie wewnętrzne napięcia w społeczeństwie meksykańskim stwarzają szansę na ponowną ocenę utrwalonych wzorców zachowań oraz na wybór bardziej zrównoważonej i harmonijnej ścieżki rozwoju. W Meksyku, gdzie kwestie wolności osobistych i szacunku dla tradycji często stoją w ostrej sprzeczności, sztuka reżysera nie ogranicza się wyłącznie do konstatacji faktów, lecz aktywnie wzywa do świadomej obrony najbardziej wrażliwych warstw populacji.

Równolegle do działań artystycznych, meksykańska władza ustawodawcza podejmuje kroki w kierunku wzmocnienia ochrony praw dzieci. W lutym 2024 roku Senat Meksyku zatwierdził zakaz zawierania małżeństw dziecięcych, co wyraźnie akcentuje dążenie państwa do zabezpieczenia nieletnich, nawet jeśli stoi to w sprzeczności z niektórymi lokalnymi zwyczajami. Zgodnie z definicją przyjętą przez UNICEF, małżeństwo dziecięce to związek zawarty z osobą, która nie osiągnęła jeszcze 18 roku życia. W kontekście Ameryki Łacińskiej, gdzie wcześniej w niektórych krajach, jak na przykład w Gwatemali, dziewczęta mogły wychodzić za mąż już w wieku 14 lat za zgodą rodziców, reformy mające na celu podniesienie minimalnego wieku do 18 lat świadczą o ogólnym trendzie uznawania nadrzędnej wartości dzieciństwa.

Obraz filmowy zaprezentowany na festiwalu w Morelii funkcjonuje jako lustro, w którym odbija się pilna potrzeba transformacji wewnętrznych postaw społecznych. Reżyser kładzie nacisk na fakt, że wczesne małżeństwa, będące powszechną praktyką przez całe stulecia, niosą ze sobą poważne ryzyko dla zdrowia i dobrostanu, w szczególności dla dziewcząt, znacznie zwiększając ich podatność na zagrożenia. Film stanowi mocny apel o zmiany, które mają prowadzić do większego szacunku i efektywnej współpracy między pokoleniami oraz różnymi kulturami, torując drogę do przyszłości wolnej od krzywdzących praktyk.