Goya 2026: Etyczne dylematy sztucznej inteligencji w hiszpańskiej kinematografii

Hiszpańska Akademia Filmowa ogłosiła zmiany w regulaminie nagród Goya 2026, dotyczące wykorzystania sztucznej inteligencji (AI) w filmach oraz uwzględniania producentów wykonawczych w kategorii Najlepszy Film. Zmiany te wywołują pytania o etyczne granice wykorzystania AI w sztuce filmowej. Nowe regulacje mają na celu zapewnienie, że AI będzie jedynie narzędziem wspierającym, a nie zastępującym ludzką kreatywność i autorstwo. Kluczowe jest zachowanie ludzkiego nadzoru i wkładu twórczego. W kontekście etycznym pojawiają się pytania o to, jakie wartości powinna reprezentować AI w kinematografii i kto powinien decydować o tych wartościach. Jak zapewnić, że korzyści z AI będą sprawiedliwie dzielone? Czy pewne zastosowania AI powinny być ograniczone? Akademia Filmowa podkreśla, że celem zmian jest modernizacja nagród Goya i odzwierciedlenie dynamicznie zmieniającego się krajobrazu branży filmowej. Wprowadzone modyfikacje mają również na celu zagwarantowanie jakości i autentyczności filmów konkurujących o nagrody. Warto zauważyć, że podobne debaty etyczne toczą się na całym świecie, czego przykładem jest konkurs AI Ethics Competition organizowany przez IE University. Konkurs ten stawia pytania o odpowiedzialność firm i organizacji w tworzeniu i kontrolowaniu AI, co jest niezwykle istotne w kontekście przyszłości kinematografii. W 2026 roku gala Goya odbędzie się w Barcelonie, co dodatkowo podkreśla innowacyjny charakter tego wydarzenia. Barcelona, jako miasto silnie związane ze sztuką i nowymi technologiami, będzie idealnym miejscem do dyskusji o przyszłości filmu i roli AI w tym procesie. Poprzednia gala w Barcelonie miała miejsce w 2000 roku. Nowe regulacje dotyczące AI w nagrodach Goya stawiają przed twórcami filmowymi wyzwanie znalezienia równowagi między innowacją a etyką. Konieczne jest uwzględnienie wpływu AI na proces twórczy, prawa autorskie i potencjalne nierówności w dostępie do technologii. Akademia Filmowa, wprowadzając te zmiany, ma szansę stać się liderem w kształtowaniu etycznych standardów w branży filmowej, co może mieć wpływ na przyszłość kinematografii na całym świecie. Zmiany w regulaminie obejmują również kategorię Najlepsza Scenografia oraz nowe zasady dla festiwali filmów krótkometrażowych, co świadczy o kompleksowym podejściu do modernizacji nagród Goya. Wprowadzenie limitu dwóch zgłoszeń na kraj w kategorii Najlepszy Film Europejski podczas 39. edycji nagród Goya pokazuje dążenie do zwiększenia międzynarodowego charakteru konkursu.