Dokumentalny film Hany Novákovej zatytułowany „AMOOSED: Odysseja Łosia” miał swoją światową premierę podczas 29. Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Jihlavie. To znaczące wydarzenie kinematograficzne odbyło się w dniach od 24 października do 2 listopada 2025 roku. Projekcja ta stała się ważnym katalizatorem dla szerokiej debaty publicznej, koncentrującej się na kluczowej kwestii harmonizowania obecności człowieka z naturalnym środowiskiem. Produkcja oferuje dogłębne studium fenomenu powrotu populacji łosi na terytorium Republiki Czeskiej, wnikliwie analizując wieloaspektowe konsekwencje, jakie ten proces niesie dla lokalnego ekosystemu oraz społeczeństwa.
Reżyserka, która posiada wykształcenie etnologa, przekształciła swoje osobiste doświadczenie kontaktu z tym majestatycznym zwierzęciem w fascynującą podróż filmową. Ta kinematograficzna odyseja prowadzi widza przez leśne ostępy byłej Czechosłowacji, dociera do rosyjskich stacji zajmujących się udomowieniem łosi, a także odwiedza szwedzkie safari, gdzie ludzie i łosie współistnieją w bliskiej symbiozie. Szczególne miejsce w narracji zajmuje Nowa Szkocja, region, w którym rdzenni mieszkańcy, lud Mi'kmaq, otaczają łosia czcią jako święty totem. Film jest spójnym kolażem opowieści, czerpiących z perspektyw osobistych, naukowych oraz, jak podkreślają krytycy, „duchowych”, ukazując łosia jako symbol odnowy i przewodnika łączącego różne światy.
Powrót łosia na tereny Czech nie jest zjawiskiem odosobnionym, lecz wpisuje się w szerszy trend. W innych regionach, na przykład w Rosji, również odnotowuje się dynamiczny wzrost populacji dużych ssaków. W Obwodzie Penzeńskim, w ciągu ostatnich pięciu lat, liczebność łosi wzrosła aż dziesięciokrotnie. Ten twardy fakt statystyczny uwydatnia szerszy, globalny trend regeneracji dzikiej fauny, chociaż towarzyszą mu liczne wyzwania związane z ochroną terytoriów i zarządzaniem nimi. Czeski epizod idealnie wpisuje się zatem w ogólnoświatowy proces ponownej oceny roli, jaką człowiek powinien odgrywać w środowisku naturalnym.
„AMOOSED: Odysseja Łosia” wykracza poza zwykłe rejestrowanie zmian ekologicznych, koncentrując się na badaniu ewolucji ludzkiego podejścia do dzikiej przyrody – od dążenia do jej podboju do autentycznej chęci wsłuchania się w jej potrzeby. Produkcja prezentuje refleksje ekspertów dotyczące zarówno trudności, jak i sukcesów inicjatyw proekologicznych. Film stawia przed widzem fundamentalne pytanie o możliwość odbudowania utraconej więzi z otaczającym nas światem, sugerując, że odpowiedź może tkwić w mądrości społeczności żyjących w ścisłej harmonii z naturą. Szeroka dystrybucja kinowa w Czechach, zaplanowana na listopad 2025 roku, ma za zadanie działać jako katalizator dla dalszego, pogłębionego dialogu na temat odpowiedzialności ekologicznej.