W Macedonii Północnej archeolodzy dokonali znaczącego odkrycia, rzucającego nowe światło na okres hellenistyczny. Podczas wykopalisk prowadzonych przez Muzeum w Kumanowie, na stanowisku archeologicznym Gradishte, w pobliżu wsi Mlado Nagorichane, odkryto elitarną rezydencję z końca IV do początku III wieku p.n.e.
Wykopaliskami kierował archeolog Dejan Gjorgjievski. Naukowcy odkryli dobrze zachowany budynek z jońskimi kapitelami, centralnym dziedzińcem, portykami oraz prywatną łazienką z systemem doprowadzania wody – rzadkie cechy dla tego regionu Bałkanów. Elementy te wskazują na bliskie powiązania kulturowe ze światem hellenistycznym.
Wśród znalezisk znajdują się importowane i lokalne wyroby ceramiczne, w tym amfory z wyspy Thasos, a także fragment naczynia z inskrypcją w potocznym języku greckim – najdalej na północ wysunięty przykład takiego graffiti, jaki dotychczas zarejestrowano.
Archeolodzy uważają, że budynek należał do lokalnego arystokraty głęboko zintegrowanego z hellenistycznymi praktykami kulturowymi. Odkrycie potwierdza, że wpływ cywilizacji hellenistycznej rozciągał się nie tylko na obszary przybrzeżne, ale także w głąb Półwyspu Bałkańskiego, podobnie jak wpływy Cesarstwa Rzymskiego rozprzestrzeniły się po całej Europie.
Dalsze badania znalezisk mają dostarczyć pełniejszego obrazu struktury społecznej, architektury i życia codziennego elity w tym okresie. W planach jest rozszerzenie wykopalisk, analiza materiałów oraz stworzenie wirtualnej rekonstrukcji odkrytej rezydencji, co pozwoli lepiej zrozumieć historię regionu i jego powiązania z kulturą śródziemnomorską.