Wybrzeże Amalfi, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, zostało uhonorowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) jako Globalny System Dziedzictwa Rolniczego (GIAHS) w 2025 roku. To prestiżowe wyróżnienie podkreśla stuletnie tradycje rolnicze regionu, ze szczególnym uwzględnieniem uprawy cytryn pod tradycyjnymi pergolami z kasztanowca. Te starannie pielęgnowane praktyki, obejmujące ręczne zbiory przez wykwalifikowanych „latających rolników”, odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu erozji gleby i ochronie bioróżnorodności. Obszar ten szczyci się bogactwem gatunków roślin, z udokumentowanymi ponad 970 gatunkami śródziemnomorskiej flory.
Ikoniczna cytryna „Sfusato Amalfitano” jest doskonałym przykładem rolnictwa o niskim wpływie na środowisko, dając plony do 35 ton z hektara bez użycia pestycydów. Same tarasowe krajobrazy stanowią świadectwo ludzkiej pomysłowości w adaptacji do trudnego terenu. W 2025 roku 13 gmin Wybrzeża Amalfi zainicjowało projekt „Wybrzeże Amalfi Światowego Dziedzictwa UNESCO”, mający na celu ożywienie turystyki i kultury. Inicjatywa ta kładzie nacisk na zrównoważony rozwój i innowacje cyfrowe, promując harmonijną koegzystencję działalności człowieka z naturą. Region ten stanowi inspirujący model zrównoważonego rolnictwa górskiego w basenie Morza Śródziemnego.
Uznanie GIAHS podkreśla znaczenie systemów rolniczych, które nie tylko zapewniają bezpieczeństwo żywnościowe, ale także chronią bioróżnorodność i dziedzictwo kulturowe. Systemy te, często rozwijane na stromych zboczach, wymagają innowacyjnych metod, takich jak tarasowanie, które zapobiega erozji i pomaga w zarządzaniu wodą. Badania wskazują, że tarasy zbudowane z kamiennych murów suchych nie tylko stabilizują ziemię, ale także pomagają regulować temperaturę, co jest kluczowe dla uprawy wrażliwych roślin, takich jak cytryny.
Projekt „Wybrzeże Amalfi 2.0 – Światowe Dziedzictwo UNESCO” ma na celu dalsze promowanie tego unikalnego dziedzictwa poprzez zintegrowaną ofertę turystyczną i kulturalną. Obejmuje on stworzenie wspólnego kalendarza wydarzeń, aplikacji mobilnej oraz portalu internetowego, które ułatwią odwiedzającym odkrywanie bogactwa regionu. Podkreśla to znaczenie współpracy między gminami w celu zachowania i promocji ich wspólnego dziedzictwa, zapewniając, że tradycje i praktyki rolnicze będą przekazywane przyszłym pokoleniom. Rola kobiet w utrzymaniu tych tradycji, od pracy na roli po przekazywanie wiedzy, jest nieoceniona, stanowiąc integralną część tkanki społecznej i kulturowej regionu.