Pavel Durov, założyciel i dyrektor generalny Telegrama, został zatrzymany na lotnisku Le Bourget pod Paryżem 24 sierpnia 2024 roku. Jest on podejrzany o współudział w zarządzaniu platformą internetową ułatwiającą nielegalne transakcje, odmowę współpracy z organami ścigania oraz współudział w zorganizowanym rozpowszechnianiu materiałów przedstawiających wykorzystywanie seksualne dzieci. Po zatrzymaniu Durov został objęty nadzorem sądowym, z obowiązkiem wpłacenia kaucji w wysokości 5 milionów euro, dwutygodniowego zgłaszania się na policję i zakazem opuszczania Francji.
Sytuacja ta wywołała szeroką debatę na temat odpowiedzialności firm technologicznych za treści użytkowników i ich rolę w zapobieganiu działalności przestępczej. Durov konsekwentnie zaprzecza zarzutom, twierdząc, że Telegram działa zgodnie z europejskimi przepisami i nie ponosi odpowiedzialności za nadużycia ze strony użytkowników. Podkreśla, że platforma stosuje standardowe praktyki moderacji i współpracuje z władzami w ramach prawnie wiążących wniosków. Zwraca uwagę, że zarzuty są „absurdalne” i szkodzą wizerunkowi Francji jako kraju wolności, wskazując na potencjalne błędy proceduralne francuskich organów ścigania przed jego zatrzymaniem.
Francuskie władze argumentują, że szyfrowanie i ograniczona moderacja Telegrama tworzą środowisko sprzyjające przestępczości, obejmującej handel narkotykami, pranie pieniędzy i oszustwa. W śledztwie francuskim, zainicjowanym w lipcu 2024 roku, zarzuca się Durovowi współudział w prowadzeniu platformy ułatwiającej nielegalne transakcje, materiały przedstawiające wykorzystywanie seksualne dzieci oraz odmowę udostępniania informacji na żądanie. Durov został oskarżony o dwanaście zarzutów, w tym o współudział w rozpowszechnianiu materiałów przedstawiających wykorzystywanie seksualne dzieci i handel narkotykami.
W odpowiedzi na te wyzwania Telegram ogłosił usprawnienie praktyk moderacji, w tym wykorzystanie narzędzi AI do poprawy bezpieczeństwa wyszukiwania i filtrowania nielegalnych produktów. Platforma zobowiązała się również do udostępniania danych użytkowników, takich jak adresy IP i numery telefonów, w poważnych przypadkach karnych. Usunięto tysiące kanałów powiązanych z chińskimi rynkami nielegalnych produktów, które generowały transakcje o wartości ponad 35 miliardów dolarów. Jednakże, jak wskazują analizy, przestępczość przenosi się na nowe platformy, co stanowi ciągłe wyzwanie.
Sprawa Durova i Telegrama podkreśla globalne napięcia między prawami do prywatności a potrzebą regulacji i bezpieczeństwa. Eksperci wskazują, że odpowiedzialność liderów firm technologicznych za działania użytkowników może stanowić niebezpieczny precedens, potencjalnie hamując innowacje i podważając zasadę neutralności platform. W obliczu tych wydarzeń, firmy takie jak Signal i ProtonMail demonstrują strategie zgodności poprzez standardy szyfrowania i zabezpieczenia jurysdykcyjne, co stanowi kontrast w stosunku do postawy Telegrama wobec regulacji. Rynek szyfrowanych platform nadal rośnie, z Telegramem notującym 800 milionów użytkowników, napędzanym popytem w sektorach opieki zdrowotnej, finansów oraz w regionach priorytetowo traktujących suwerenność danych. Przyszłość komunikacji cyfrowej zależy od zdolności firm do zbalansowania innowacji z przestrzeganiem przepisów, przy jednoczesnym zachowaniu zaufania użytkowników w coraz bardziej zróżnicowanym świecie cyfrowym.