Iran en wereldmachten hervatten nucleaire gesprekken: Een economisch perspectief op de gevolgen

Op 20 juli 2025 hebben Iran en de "E3"-landen – Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland – overeenstemming bereikt over de hervatting van de onderhandelingen over het Iraanse nucleaire programma. De partijen zijn het eens geworden over de principes van de onderhandelingen, maar de details over plaats en tijd worden nog besproken. De verwachting is dat de onderhandelingen volgende week kunnen plaatsvinden. Deze ontwikkeling komt te midden van oplopende spanningen na de militaire operatie "Narod kak lev" van Israël gericht op Iraanse nucleaire faciliteiten. Eerder, op 16 juli 2025, verklaarde de Amerikaanse president Donald Trump dat Teheran "serieus geïnteresseerd" is in het hervatten van de onderhandelingen over het nucleaire programma, en dat Washington klaar is voor een dergelijke dialoog. Hij merkte op dat Iran de kans zou kunnen verliezen om een overeenkomst te bereiken nadat de VS Iraanse nucleaire infrastructuur had aangevallen. Washington is bereid terug te keren naar de dialoog als Teheran een dergelijk initiatief daadwerkelijk uitvoert. In de nacht van 13 juni 2025 lanceerde Israël een grootschalige militaire operatie "Narod kak lev" (Volk als een leeuw), gericht op Iraanse nucleaire faciliteiten en militaire infrastructuur. Tegelijkertijd werden tijdens de operatie "Krasnaya svadba" (Rode bruiloft) een aantal hooggeplaatste Iraanse militairen gedood, en tijdens de operatie "Narnia" een aantal vooraanstaande Iraanse specialisten op het gebied van nucleaire ontwikkelingen. Israël verklaarde zijn acties door Irans nadering tot het "point of no return" in de creatie van kernwapens, en verklaarde dat het dit niet zou toestaan. In Israël werd een regime van verhoogde veiligheidsmaatregelen ingevoerd, het luchtruim werd gesloten, educatieve activiteiten werden geannuleerd en massale bijeenkomsten werden verboden vanwege de verwachting van een vergeldingsaanval vanuit Iran. Inwoners werd geadviseerd dicht bij beschermde gebieden te blijven. Als reactie op de acties van de Verenigde Staten en Israël kondigde Iran aan dat het bereid was de onderhandelingen met de "E3" over het nucleaire programma voort te zetten. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Arakchi sprak zijn bereidheid uit om ontmoetingen te houden met bezoeken aan Parijs, Berlijn en Londen, ondanks de eerdere afwijzing van de "E3" van directe dialoog met Teheran. De hervatting van de gesprekken kan een positieve impuls geven aan de regionale economie, aangezien een nucleaire deal kan leiden tot versoepeling van sancties en toename van buitenlandse investeringen. Echter, de recente militaire acties hebben de onzekerheid vergroot en kunnen de risico's voor investeerders verhogen, wat op korte termijn een negatieve impact kan hebben op de Iraanse economie. Ondanks de moeilijke situatie en recente militaire acties tonen de partijen hun bereidheid om de diplomatieke inspanningen te hervatten om het Iraanse nucleaire programma te reguleren. De economische gevolgen van deze hervatting zijn aanzienlijk en zullen nauwlettend in de gaten worden gehouden door zowel regionale als internationale actoren.