De Filipijnen hebben officieel geprotesteerd tegen de recente aankondiging van China om een nationaal natuurreservaat op te richten bij het betwiste Scarborough-atol in de Zuid-Chinese Zee. Het Filipijnse Ministerie van Buitenlandse Zaken (DFA) verklaarde op 11 september 2025 dat deze actie de Filipijnse rechten onder internationaal recht schendt. De Chinese Staatsraad kondigde de oprichting aan van het "Huangyan Island National Nature Reserve" met als verklaard doel de biodiversiteit en ecologische stabiliteit te beschermen. Dit reservaat omvat het Scarborough-atol, gelegen op ongeveer 124 zeemijl van de kust van de provincie Zambales, Filipijnen.
Het DFA beschouwt de stap van China als een "ongeldige en onwettige actie" en een voortzetting van zijn pogingen om territoriale aanspraken in de regio te doen gelden. De Filipijnen benadrukken hun soevereine rechten en jurisdictie over het atol, lokaal bekend als Bajo de Masinloc. China handhaaft echter dat het eiland zijn "inherente grondgebied" is en dat de oprichting van het reservaat binnen zijn soevereiniteit valt. Een woordvoerder van het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde dat China de protesten van de Filipijnen niet accepteert en het land aanspoort om provocaties te staken.
Deze ontwikkeling intensiveert de bestaande spanningen in de Zuid-Chinese Zee, een strategisch belangrijke waterweg waar een aanzienlijk deel van de wereldwijde maritieme handel doorheen loopt. Het Scarborough-atol is een brandpunt van geschillen, met eerdere incidenten, waaronder Chinese kustwachtschepen die Filipijnse schepen in augustus 2025 verdreven en een nauwe ontmoeting tussen een Chinese militaire helikopter en een Filipijns visserijvliegtuig in juni 2024. Internationale uitspraken, waaronder een uitspraak van een tribunaal in 2016, hebben eerder geoordeeld dat de uitgebreide territoriale aanspraken van China in de Zuid-Chinese Zee geen wettelijke basis hebben onder internationaal recht, een oordeel dat China verwerpt.
De Verenigde Staten hebben hun toewijding aan de Filipijnen, een verdragsbondgenoot, opnieuw bevestigd en hun bezorgdheid geuit over acties die de regionale spanningen kunnen doen escaleren, waarbij wordt opgeroepen tot vreedzame oplossingen. Maritieme experts suggereren dat China's milieu-initiatief mogelijk een strategische manoeuvre is om zijn territoriale expansie te legitimeren, waarbij territoriale aanspraken worden vermomd als milieubeschermingsinspanningen. De oprichting van dit reservaat, dat 3.523,67 hectare (8.705 acres) beslaat, wordt door sommigen gezien als een stap die een precedent zou kunnen scheppen voor andere betwiste kenmerken in de Zuid-Chinese Zee. De Filipijnen pleiten consequent voor naleving van internationaal recht, waaronder het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het zeerecht (UNCLOS) en de arbitrage-uitspraak inzake de Zuid-Chinese Zee uit 2016.