Het Duitse kabinet heeft een wetsvoorstel goedgekeurd voor de invoering van een vrijwillige militaire dienst. Dit initiatief, dat op 27 augustus 2025 door het kabinet werd goedgekeurd, is een reactie op de aanhoudende veiligheidsproblemen in Europa, met name de spanningen met Rusland. Minister van Defensie Boris Pistorius presenteerde het plan, dat beoogt het aantal getrainde reservisten aanzienlijk te verhogen.
Het doel is om het huidige aantal van ongeveer 100.000 reservisten tegen 2030 te laten groeien naar 200.000, met een einddoel om de Bundeswehr uit te breiden van de huidige 180.000 naar 260.000 manschappen in de vroege jaren 2030. Dit sluit aan bij de doelstellingen van de NAVO voor collectieve veiligheid. Het wetsvoorstel omvat een zes maanden durend vrijwillig militair dienstprogramma. Alle 18-jarige mannen zullen een online vragenlijst ontvangen om hun geschiktheid en interesse in militaire dienst te peilen; het invullen hiervan is verplicht. Dit bouwt voort op de dienstplichtwet die sinds 2011 is opgeschort en oorspronkelijk alleen mannen betrof. Voor vrouwen blijft deelname vrijwillig.
Succesvolle kandidaten kunnen worden uitgenodigd voor een medische keuring en deelname aan het vrijwillige diensttraject. Een belangrijk aspect is het terugvalmechanisme: als de vrijwillige wervingsdoelen niet worden gehaald, kan de Duitse regering de dienstplicht opnieuw invoeren. Dit hybride model, soms omschreven als 'vrijwillige plicht', weerspiegelt de balans tussen het aantrekkelijk maken van militaire dienst en het garanderen van voldoende personeel.
De dienstplicht werd in 2011 afgeschaft, maar de huidige veranderde veiligheidssituatie in Europa, mede door de Russische agressie in Oekraïne, heeft geleid tot een heroverweging. De recente stijging van 28% in nieuwe rekruten begin 2025 toont aan dat inspanningen om de Bundeswehr aantrekkelijker te maken al vruchten afwerpen. De noodzaak van deze hervormingen wordt benadrukt door de uitdagingen waarmee de Bundeswehr wordt geconfronteerd, zoals het verlies van meer personeel dan erbij komt.
De politieke druk om de paraatheid te verhogen en een grotere reservemacht beschikbaar te hebben, is aanzienlijk. Minister van Defensie Boris Pistorius benadrukt de noodzaak om de Bundeswehr te versterken om aan de NAVO-verplichtingen te voldoen. Het huidige wetsvoorstel is een compromis tussen de wens van de SPD om de Bundeswehr aantrekkelijker te maken en de wens van de CDU/CSU om de algemene dienstplicht te herstellen.
De bredere context van deze maatregel is de veranderende veiligheidssituatie in Europa. De agressie van Rusland, zoals de invasie van Oekraïne in 2022, heeft geleid tot een herwaardering van de defensiestrategieën van Europese landen. Experts waarschuwen dat Europa mogelijk niet klaar is voor een grootschalig conflict en benadrukken de noodzaak van versterkte collectieve verdediging. De Duitse stap om de militaire paraatheid te vergroten, wordt gezien als een essentieel onderdeel van deze bredere Europese inspanning.