Een recente studie gepubliceerd in Nature onthult dat de Australische bogongmot (Agrotis infusa) de nachthemel gebruikt om te navigeren tijdens zijn jaarlijkse migratie van ongeveer 1000 kilometer. Dit maakt het de eerste bekende ongewervelde diersoort die sterren gebruikt voor oriëntatie over zulke lange afstanden.
Elke lente ontsnappen miljarden nachtelijke bogongmotten aan de hitte van het zuidoosten van Australië door te migreren naar koele grotten in de Australische Alpen. Ze verblijven daar tot de herfst en keren dan terug naar hun oorspronkelijke habitats om zich voort te planten en te sterven. Wetenschappers speculeerden al lange tijd over de navigatiemethoden van deze motten, waarbij ze er eerder van uitgingen dat ze het magnetische veld van de aarde en visuele herkenningspunten gebruikten.
In de nieuwe studie werden motten aan het begin van hun migratie gevangen en in een vluchtsimulator geplaatst die de nachthemel nabootste terwijl het magnetische veld werd geblokkeerd. Wanneer de nachthemel correct werd weergegeven, vlogen de motten in de juiste richting. Wanneer de sterrenpatronen werden verstoord, raakten ze gedesoriënteerd. Hersenenactiviteit toonde aan dat specifieke oriëntaties van de nachthemel reacties in de hersenen van de motten veroorzaakten.
Hoewel het nog onduidelijk is welke specifieke kenmerken van de nachthemel de motten gebruiken – zoals de Melkweg of bepaalde nevels – benadrukt deze ontdekking de geavanceerde navigatievaardigheden van deze kleine insecten. Dit draagt bij aan een groeiend aantal voorbeelden van dieren die hemelse signalen gebruiken voor navigatie, een fenomeen dat eerder is waargenomen bij vogels en mestkevers.
Volgens studieauteur David Dreyer van de Universiteit van Lund in Zweden is het opmerkelijk dat een dier met een hersenvolume kleiner dan een rijstkorrel in staat is om de nachthemel te gebruiken voor navigatie. Deze bevindingen benadrukken de complexiteit en aanpassingsvermogen van de bogongmot en dragen bij aan ons begrip van de diverse navigatiestrategieën in de dierenwereld.