Melenchon suggereert hernoeming Franse taal, wat controverse veroorzaakt

Tijdens een conferentie over de Francophonie, georganiseerd op 18 juni 2025 in de Nationale Assemblee, suggereerde Jean-Luc Mélenchon, leider van La France insoumise, dat de Franse taal niet langer zo genoemd zou moeten worden. Volgens hem is het Frans nu een 'creoolse' taal, het resultaat van talrijke externe bijdragen, en zou het 'eerlijker zijn om te zeggen dat we Creools spreken in plaats van Frans'. Mélenchon verdedigt een dynamische en open visie op de taal, geërfd van het proces van 'creolisering', wat culturele en linguïstische vermenging betekent. Hij gelooft dat het Frans is opgebouwd door te lenen van talrijke talen - Arabisch, Spaans, Hebreeuws, Russisch - en niet langer kan worden beschouwd als een exclusief Franse taal. Hij herinnert er ook aan dat de taal zich wijd verspreid heeft buiten Frankrijk, met name in Franstalig Afrika, en daarom niet het exclusieve eigendom van de Hexagoon (een verwijzing naar Frankrijk) kan zijn. Deze verklaring veroorzaakte onmiddellijk een schreeuw van verontwaardiging van rechts en extreemrechts. De minister van Justitie, Gérald Darmanin, reageerde door een poging om 'de Franse identiteit te vernietigen' en 'de meest bescheiden Fransen' te verachten, te veroordelen. De filosoof Jean-Loup Bonnamy, een columnist bij RMC, ziet het als 'een programma van intimidatie' en een wens om 'alle sporen van de Franse cultuur uit te roeien'. In tegenstelling hiermee beschouwen sommige leraren en intellectuelen, zoals de Franse professor Fatima Aït-Bounoua, deze toespraak als stimulerend: het maakt het mogelijk om de relatie van burgers met hun taal, vaak verwaarloosd, ter discussie te stellen en eraan te herinneren dat het Frans een levende taal is, die voortdurend evolueert. De provocatie van Mélenchon raakt een gevoelig punt: taal als drager van identiteit en symbolische macht. Achter de controverse vindt een fundamenteel debat plaats over de universaliteit van het Frans, zijn koloniale erfgoed en de plaats van minderheidsculturen in de republikeinse ruimte.