Eureka! Studie: Plotselinge inzichten hervormen het geheugen

Een nieuwe studie gepubliceerd in Nature Communications onthult hoe plotselinge inzichten, of 'aha! momenten', de geest kunnen hervormen. Onderzoekers van Duke University en de Duitse Humboldt- en Hamburg Universiteiten gebruikten hersenscans om de biologische basis van deze momenten te onderzoeken.

De bevindingen suggereren dat deze flitsen neurale circuits reorganiseren en kunnen helpen om inzichten diep in ons langetermijngeheugen te graveren. Volgens Roberto Cabeza, een neurowetenschapper bij Duke en senior auteur van de studie, kan het hebben van een 'aha! moment' tijdens het leren van iets het geheugen bijna verdubbelen.

De onderzoekers vroegen 31 deelnemers om visuele puzzels op te lossen terwijl ze een fMRI-scan ondergingen. De hersenactiviteit werd geregistreerd terwijl de deelnemers werkten, en ze gaven aan of oplossingen in een flits kwamen of door redenering, en beoordeelden ook hun vertrouwen. Oplossingen die voortkwamen uit plotseling inzicht leidden tot meer vertrouwen en een betere geheugenherinnering vijf dagen later. De hippocampus werd geactiveerd tijdens 'aha!'-momenten, waarbij krachtigere inzichten leidden tot een intensere hippocampale respons. De ventrale occipito-temporale cortex, betrokken bij visuele herkenning, vertoonde ook veranderingen in activiteit, met een toegenomen connectiviteit tussen visuele en geheugencentra.

Deze neurale synchronie helpt verklaren waarom plotselinge realisaties in onze geest blijven hangen. De onderzoekers geloven dat deze dynamiek van toepassing is op alledaagse ontdekkingen, wat suggereert dat docenten nieuwsgierigheid en momenten van inzicht kunnen bevorderen om het leren te verbeteren. Het team hoopt de vluchtige seconden tussen verwarring en begrip verder te onderzoeken, in de overtuiging dat de krachtigste veranderingen in de hersenen tijdens die momenten kunnen plaatsvinden. Het onderzoek bevestigt dat wanneer er een lampje gaat branden in de geest, het een blijvende gloed achterlaat.